5. kulis.az saytında oxumuşşdum bu şeiri. isa ismayılzadənin "güllələr demədi" şeiri. təsirlənmişdim.
getdilər. getdilər fit çala-çala,
getdilər atları çimizdirməyə –
bizi aparmadılar,
qulançar yığmağa, moruq dərməyə
bizi aparmadılar.
yalvarıb-yalvarıb, dil tökəndə biz
onlar üstümüzə od ələdilər,
qışqırıb-təpinib, hədələdilər:
«hələ uşaqsınız… nə yaşınız var…»
bir gün xəbər gəldi: dava başlanıb…
onlar əsgərliyə çağırıldılar.
nə tütək çaldılar, nə fit çaldılar,
fikirli oldular, ağır oldular…
yola salanlara qoşulanda biz
yalvarıb-yalvarıb, dil tökdü onlar:
«gəlməyin, qayıdın… geri qayıdın…
qayıdın atları çimizdirməyə,
qulançar yığmağa, moruq dəyməyə».
biz getdik atları çimizdirməyə,
qulançar yığmağa, moruq yeməyə:
düşüb arxamızca gəldi uşaqlar.
dilimiz gəlmədi bir söz deməyə.
onların yoxluğu düşdü araya,
oyunlar, «məclislər» qaldı yarımçıq.
toylar da seyrəldi, toyxanalar da,
aşıq da havanı çaldı yarımçıq –
kəndimiz yamanca uralanmışdı,
hərdən korun-korun yanırdı ocaq.
bir ağzıgöyçək də qaralanmışdı:
«deyəsən, gedənlər qayıtmayacaq» –
mərmilər, güllələr fit çala-çala
hey böyür-başından ötdü onların.
kətmən vura-vura, ot çala-çala
baxdıq yollara.
getdilər, getdilər berlinə sarı,
getdilər, getdilər ölümə sarı.
güllələr demədi: geri qayıdın.
lülələr demədi: geri qayıdın,
qəlpələr demədi: geri qayıdın,
hələ uşaqsınız, nə yaşınız var…
7. abbas kiarostaminin "hamrah ba bad" (küləklə yoldaş) şeiri:
addım atıram
sarı və qızıl dalğaların üstündə
payız günbatımında.
gecə və gündüzün
sonuna inandığım qədər
heç bir şeyə inanmıram.
indi haradadır?
nə edir?
unutduğum insan?
küləyə yoldaş gəlmişəm
yazın ilk günündə
özü ilə birgə götürəcək məni
payızın son günü
gəlirəm tək başıma
içirəm tək başıma
gülürəm tək başıma
ağlayıram tək başıma
gedirəm tək başıma
şərq deyil
qərb deyil
şimal deyil
cənub deyil
dayandığım yer, ancaq bura aid.
bağırıram
dərin vadinin təpəsindən
əks səda gözləyərkən.
göz yaşımı saxlaya bilmirəm
ağlamağın yeri olmadığı zaman...
hər zaman biri ilə
görüşü gözləyirəm
ki gəlməyəcək...
adını xatırlamıram.
illərdir
saman çöpü kimi
mövsümlərin arasında
avara olmuşam...
facebookda film fiction səhifəsi abbas kiarostami öldüyü zaman bu şeirini paylaşmışdı. bir-iki dəfə şeiri azərbaycan dilində axtardım, tapa bilmədim. yaxşı səhifəni bəyənmişəm.
15. indi bizə yaxşı qulaq as:
düşmənimizsən sən bizim
diriyəcəyik səni bir divarın küncünə
amma madam ki, bir çox yaxşı tərəfin var
dirəyəcəyik səni yaxşı bir divarın küncünə
yaxşı tüfənglərdən çıxan
yaxşı güllələrlə vuracağıq səni
sonra da basdıracağıq
yaxşı bir kürəklə
yaxşı bir torpağa.
18. bir şeir oxudum, öz şeirimi,
dinlədi sonuncu nöqtəyə kimi.
dedim puşkin yazıb, açıldı qəlbdən
istədi desin dahiyanədi.
dedim mən yazmışam,tutuldu birdən,
istədi desin ki, əşi bu nədi ?!
16. bu nə darıxmaqdır ay anam, atam?
saatın yerinə darıxır adam.
neçənci ikiyə qalan gecədir?
saatın özündə indi neçədir?
görəsən orada neçənci gündür?
nolacaq bu saat dayansa indi?
nə qədər çətinmiş belə darıxmaq,
beşcə dəqiqəlik bir saat olmaq.
bircə saniyə də duruxmaq olmur
hamı günahını üstünə yıxır.
heç adam kimi də darıxmaq olmur,
səni darıxdığın adamlar sıxır...
bu qədər adamı nə eyləyəsən?
bu qədər sevgini harda boğasan?
bir qələt eyləyib bir gün sevəsən,
bir ömür oturub ona baxasan.
mahnı oxuyasan, şeir yazasan,
işinə-gücünə gəlib gedəsən,
yaddan çıxardasan, yaddan çıxasan,
amma ki, bir şeyi bilib gedəsən:
o da sənin kimi yəqin tək imiş,
o da sənin kimi bir axmaq imiş.
bərabər darıxmaq sevilmək imiş.
bərabər sevilmək darıxmaq imiş.
6. sən yarımın qasidisən əylən sənə çay demişəm
xəyalini göndəribdir bəs ki mən ax-vay demişəm
ax gecələr yatmamışam mən sənə lay-lay demişəm
sən yatalı mən gözumə ulduzları say demişəm
hər kəs sənə ulduz deyə özüm sənə ay demışəm
səndən sonra həyatə mən şirindisə zay demişəm
hər gözəldən bir gül alıb sən gözələ pay demişəm
sənin gün tək batmağıvı ay batana tay demişəm
indi yaya qış deyirəm sabiq qışa yay demişəm
gah toyunu yadə salıb mən dəli nay nay demişəm
sonra yenə yasə batıb ağları hayhay demişəm
ətək dolu dərya kimi göz yaşəma çay demişəm
ömrə sürən mən qara gün ax demişəm vay demişəm
m.şəhriyar
təkcə bu şeiri bura yazmaq üçün qeydiyyatdan keçdim.
28. Nə bir arzu qalıb nə də bir istək
Belə bitməsəydi necə bitərdi ?
Qovuşsaq haçansa bu mümkün olsa
Əlim əllərində itib gedərdi ?
Söylə sevərdinmi bir azca məni
Qəlbində azacıq istək olardı ?
Yox.. bu ürəyimi versəm də sənə
Yəqin ki yenə də yarım qalardı.
Yəqin ki sevərdin daşı, divarı
Külqabı içində kül dənəsini.
Deyirsən ' sevmə də nə çətin işdi '
Adam necə sevməz bir dənəsini ?
Alınmır bilirsən bacarmır bu qəlb
Dilə asan gəlir " səni sevməmək "
Mənə unutmağım çətin gəlirsə,
Sənə isə bir dəfə məni sevməmək.
31. Şəhriyarın həyatında ən böyük təsir buraxan Sürəyya adında bir qız olmuş. Ona "Pəri" adı veribmiş Şəhriyar. Çox gözəl və kültürlü qız imiş. Bir-birlərini hədsiz dərəcədə sevər və gələcək ailələri haqda planlar qurarmışlar.
Lakin Pərini Şahın sarayında çalışan bir dövlət adamı pul gücünə alır. Bunun üzərinə Şəhriyar onunla Tehranın "Behcət abad" məhəlləsində son görüş istəyir. Qızın getməsini əngəlləyirlər. Şəhriyar sabaha qədər orada gözləyir. O günə qədər fars ədəbiyyat ortamında ad çıxaran Şəhriyar sabaha qədər çəkdiyi acını türk dilində bu şəkildə bəyan edər:
Ulduz sayaraq gözləmişəm hər gecə yarı,
Gec gəlmədədir yar, yenə olmuş gecə yarı.
Gözlər asılı yox nə qaraltı, nə də bir səs,
Batmış qulağım gör nə düşürməkdədi darı.
Yatmış hamı, bir Allah oyaqdır, daha bir mən,
Məndən aşağı kimsə yox, ondansa yuxarı.
Qorxum budu yar gəlməyə birdən açıla sübh
Bağrım yarılır, sübhüm açılma səni tarı.
Dan ulduzu istər çıxa, göz yalvarı çıxma!
O çıxmasa da ulduzumun yoxdu çıxarı.
Gəlməz, tanıram bəxtimi, indi ağarar sübh,
Qaş böylə ağardıqca, daha qaş da ağarı.
Eşqin ki, qərarında vəfa olmayacaqmış,
Bilməm ki, təbiət niyə qoymuş bu qərarı?
Sanki xoruzun son banı xəncərdi soxuldu,
Sinəmdə ürək varsa, kəsib qırdı damarı.
Rişxəndilə qırcandı səhər, söylədi: durma!
Can qorxusu var eşqin, uduzdun bu qumarı.
Oldum qara gün ayrılalı, ol sarı teldən,
Bunca qara günlərdir edən rəngimi sarı.
Göz yaşları hər yerdən axarsa, məni tuşlar,
Dəryaya tərəf bəllidi çayların axarı.
Əz bəs məni yarpaq kimi, hicrində saraldıb,
Baxsan üzünə, sanki qızıl güldü qızarı.
Mehrabi şəfəqdə özümü səcdədə gördüm,
Qan içrə qəmim yox, üzüm olsun sənə sarı.
Eşqi var idi Şəhriyarın güllü çiçəkli,
Əfsus qəza vurdu, xəzan oldu baharı.
Səsli olaraq dinləmək istəsəniz mark eliyahunun musiqisini yazdığını belə bir möhtəşəm versiyası var.
13. biliyorum sana giden yollar kapalı
üstelik sen de hiç bir zaman sevmedin beni
ne kadar yakından ve arada uçurum;
insanlar, evler, aramızda duvarlar gibi
uyandım uyandım, hep seni düşündüm
yalnız seni, yalnız senin gözlerini
sen bayan nihayet, sen ölümüm kalımım
ben artık adam olmam bu derde düşeli
şimdilerde bir köpek gibi koşuyorum ordan oraya
yoksa gururlu bir kişiyim aslında, inan ki
anımsamıyorum yarı dolu bir bardaktan su içtiğimi
ve içim götürmez kenarından kesilmiş ekmeği
kaç kez sana uzaktan baktım 5.45 vapurunda;
hangi şarkıyı duysam, bizimçin söylenmiş sanki
tek yanlı aşk kişiyi nasıl aptallaştırıyor
nasıl unutmuşum senin bir başkasını sevdiğini
çocukça ve seni üzen girişimlerim oldu;
bağışla bir daha tekrarlanmaz hiçbiri
rastlaşmamak için elimden geleni yaparım
bu böyle pek de kolay değil gerçi…
alışırım seni yalnız düşlerde okşamaya;
bunun verdiği mutluluk da az değil ki
çıkar giderim bu kentten daha olmazsa,
sensizliğin bir adı olur, bir anlamı olur belki
inan belli etmem, seni hiç rahatsız etmem,
son isteğimi de söyleyebilirim şimdi:
bir geceyarısı yazıyorum bu mektubu
yalvarırım onu okuma çarşamba günleri
cemal süreyya
9. şehrime gel sevgilim..
yarın çık gel..
bırak herşeyi, bir bekleyenim var de, gel
gel ki, bu şehir adımlarınla anlamlansın.
gel ki, bu şehir nefretim olmaktan çıksın.
gel ki, nefes alayım..
gel...
8. badəm şərabla dolur
sinəm sualla dolur
nə üçün yazda açır gül,
payız gələndə solur
nə üçün bu dünyada
xeyir də, şər də olur
bir ömür şən olanda
o biri ömür qəmli olur
düşündükcə, bu həyat çətin gələr insana.
bu həyat, asan gələr düşüncəsiz yaşayana
kiminin baxtı naxış,
gülür üzünə dost tanış,
boyu var bircə qarış,
saz yaşayır kef eliyir.
kiminin baxtı qara
bir ürəkdə min yara
əl açıb ruzigara
tanrıdan kömək diləyir.
əgər ilk məhəbbətdə axır ayrılıq olur
nə üçün vəfalı dostum gəlib vəfasız olur
nə üçün insan olur getdikcə ağır olur
gəlir amansız ölüm axırı qara torpaq olur
3. yolumu gözlədin hər səhər-axşam,
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam.
əcəllə ölməyə doğulmamışam,
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam.
o hansı millətdir, taleyi sirdir?
yüz adla bölündü, yenə də birdir!
məni hüzuruna bu dərd gətirdi,
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam.
xəzəri, baykalı, aralı gördüm,
gördüm can üstədir, yaralı gördüm.
tanrını bəndədən aralı gördüm,
salam, dar ağacı!
əleyküm salam.
çarxı tərs fırlanır fələk qarının,
turan kölgəsində budaqlarının.
rəngi bayrağımda yarpaqlarının,
salam, dar ağacı!
əleyküm salam.
əvvəlin axırı, sonun əvvəli
buymuş, bilməmişəm bunu mən dəli.
qorxum yox! nə olsun boyun göy dəlir?!
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam.
danış, əmir teymur, bu son nəydi bə?
boynumda ağ kəfən, dilimdə tövbə...
dərsini tərs bilən, mənimdi tövbə!
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam!
səni mən əkmişəm...mənə sən qənim,
səni suvarmağa halaldı qanım;
yarpağın rəng alsın qanımdan mənim,
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam!
ey darın ağacı! kimdən kəməm, kəm?!
ya səni yendirrəm, ya sənə yennəm.
ya da budağında yarpağa dönnəm,
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam.
qırğızam, özbəyəm, qazax, türkmənəm,
başqırdam, kərkürəm, elə görk mənəm.
sənin gözlədiyin qərib türk mənəm!
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam.
qəbul et, növbəti qurbanın mənəm,
mənim canım səndə, bil, canın mənəm.
elə qürrələnmə, hər yanın mənəm,
salam, dar ağacı!
əleyküm-salam
19. baş+dan baş(la)maq (qırılma)
keç+mişdən, orda dava(m) edən bizlər və onlardan yola çıx+ma(q)
bunun (bir yol ol)ması haradasa yozulmayıb
bədənindən tanrının yuxusuna girirəm, bom+boş
tanrıdan bədəninə düşürəm baş+dan başa
(ayəm gəl+əcək)
bu çaxır(da) nağıl var(yoxu+du)
bədəninə bədənimlə xəyalət edirəm
məndən sad+iqlik göz(ləmə)
zaman sadəcə nəfəs alır( sətır)
başqatma yoxluğunun arxeoloji qalığı, metodoloji çəliyi
(ağır cinayətlərdən yotağıma necə get+ərəm)
24. yenə bu şəhərdə üz-üzə gəldik
neyləyək, ayrıca şəhərimiz yox.
bəlkə də, biz xoşbəxt ola bilərdik,
bəlkə də, xoşbəxtik, xəbərimiz yox.
aradan nə qədər il keçib görən, -
tanıya bilmədim, məni bağışla.
mən elə bilirdim, sənsiz ölərəm,
mən sənsiz ölmədim, məni bağışla!
"ölmədim" deyirəm, nə bilim axı, -
bəlkə də, mən sənsiz ölmüşəm elə,
qəbirsiz-kəfənsiz ölmüşəm elə.
bəlkə də, biz onda ayrılmasaydıq,
nə mən indikiydim, nə sən indiki, -
ayrıldıq, şeytanı güldürdük onda;
bu ilin, bu ayın, bu günündəki,
elə bu küçənin bu tinindəki
məni də, səni də öldürdük onda.
27. Zəng çatmayan telefona
məni urcah eylədin.
Cin çıxmayan o çırağı,
neyləsin ki, Əlləddin ?
Başdan-başa möcüzəsən
-Lə iləhə iləllah.
Aşiq olmusanmış mənə ,
Yaxşı görək? De , Vallah ?
10. sən bir tualet , bu vəzyətdə mən
1 ay sxoy vurmamış yeniyetməyəm
çox təcrübəsizəm məhəbbətdə mən
yenə də qorxmayam , gərək getməyəm
bir imtahandı sevgi suallar asan
ama mən cahiləm qanmıram heç nə
bir ki sual verib mənə yoxlasan
bu leyli görəssən soxubdu içnə
yanında sevgilinnən səni görəndə
uşağı valideynlə görmüş pedofiltək
baxdım o an hansıkı başım dönəndə
qusdum üsvə sənin pox oldu göyçək
üstündəki bahalı paltarın sənin
ama heç nə vecimdə deyildi o an
soruşdu kimdir qusan yarın sənin
qusmuqdan bilnir yiyib dönər soğan
elə utandım pomidoru götürmədən
oradan uzaqlaşdım xəyallar qırıq
elə bil təzə siklib çıxdım türmədən
ağlamaq istirəm plus hıçqırıq
evə girmişdim ki mesaj səsi gəldi
yaralı ürəyimçün yarandı ümid
gördüm nənəmə gəlib, daş səsi gəldi
qayanın altında parçalandı ümid
ama üstündən keçməmiş çox vaxt
mesaj səsin eşitdim onda yenidən
özüvü təzədən pərt etmə bədbax
nənəvə gəlib yəgin rus- ermənidən
mesaj sənnən imiş sora mənə çatdı
düz 3 həftə sora cəsarət yığanda
öyrəndim sevgilinnən eşqiviz batdı
porno tapmış yanığa oxşadım baxanda
sənə zəng elədim açdın telfonu
dualarım bu dəfə çatıb allaha
çatıbdı şeirimin burada sonu
çalışıb üzməyəcəm səni bir daha
)