bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

novruz bayramı



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
şıxəli qurbanov - zövq verən kiçik çılğınlıqlar - xaricdəykən ən çox arzu olunanlar - ata - şəkərbura - məhəmməd əmin rəsulzadə ensiklopediyası - kosa - - saat on iki olmadan yatmaq
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+28 əjdaha

12. əsrlərdən bəri, islam kimi güclü təbliğatı olan, fundamentalist bir mədəniyyətə, sovet kimi ekspansionist, məhəlli kültürlərin qənimi, assimilyasiya siyasəti yürüdən imperiyaya rəğmən varlığını qorumağı bacara bilməsi, xalq tərəfindən mühafizə edilməsi antropologiya, sosiologiya, dinlər tarixi və başqa ağlıma gəlməyən elm sahələri tərəfindən barəsində tədqiqatların aparılmasını, tezlərin yazılmasını vacib edən milli bayramımız. islamın azərbaycandaki ən güclü olduğu dövrlərində, sovetin qılıncının hər iki tərəfi kəsərli olduğu vaxtlarda belə bu bayram ortadan qalxmayıbsa bu bizə ümumxalq yaddaşında, hafizəsində çox dərin kökə sahib bir müqəddəsin varlığından xəbər verir. dəyişmək, aid olduğun mentalitetə, ənənəyə dair mühakimələr yürütmək, başqa xalqların kültüründən istifadə etmək bunlar gözəl şeydir. dəyişmək elə novruzun da ruhudur. novruz da bütün insanların içində yaşadığı, asılı olduğu, aid olduğu təbiətin dəyişməsini simvolizə edir. ancaq dəyişmək mutant olmaq da deyildir. ümumən insan gərək həyatında bəzi şeyləri qorusun , mühazifə etsin. mühafizəkar olmamaq heç bir şeyi mühazifə etməmək, başqasının hər poxunu qəbul edib özünə, aid olduğu yerə aid bütün şeyləri inkar etmək mənasına gəlmir. novruz kimlərəsə mənasız gələ bilər amma mənim üçün bir dəyərdir. bütün mərasimləriylə bərabər novruzu sevirəm, sevəcəm, uşaqlarıma da sevdirəcəm. zira, novruz tarixi, fəlsəfi, mənəvi dəyərindən əlavə bizi biz edən, aidiyyət hissi verən çox az şeydən biridir. o küçədə məhlədə qalanılan tonqalın, ümumən bu bayramdaki bütün ənənələrin kim bilir neçə əsr yaşı var. bu tonqal mənə qədər gəlib çıxıbsa mənə düşən də məndən əvvəlkilərin etdiyi kimi o tonqalı qorumaqdır. tonqalın qalandığı ölkədən hazırda uzaqda olsamda, tonqalın istiliyini hiss edirəm. bu hisslə tonqalı mühazifə edənlərin bayramını təbrik edirəm. ey azəri, qoy tonqalın heç vaxt sönməsin!

+16 əjdaha

31. Qatı müsəlmanlara görə bu bayramı qeyd edənlər kafirmiş, cəhənnəmdə yanacaqmış.
Mənə görə bu adamların problemləri tək dini məsələlərlə bağlı deyil. Məsələn mənim gerizekalı əmimoğlu bayram süfrəsi açmağımıza belə yekə burnunu soxur. Hansı adi gündə kababı, aşı, ləvəngini, staliçnini bir yerdə görürük lan?! Qurdduca, imkan ver bayram adıyla yemək yeyək də köpek.

+8 əjdaha

22. türklər arasında islamlıq əvvəlindən bəri var olan bayram.

sözaltı'nda bu bayram üzərinə danışmağı lüzumsuz görürəm. lakin azərbaycan türklərinə imrendiğimi ifadə etməliyəm. nə üçün mü? çünkü bu türk bayramı, daha əlli il əvvəlinə qədər kəndlərimizdə qeyd olunarkən (misal üçün halalarımdan eşitdiyim görə onlar uşaqlıqlarında yumurta qaynadar, boyarlarmış. çöldə türküler söyləyər eylenerler imiş) indi yalnız bir kürt bayramı və onun da kənarında kürtlerin azıtmaq, azğınlıq etmək üçün vəsilə qəbul etdikləri gündür. çox təəssüf.

+6 əjdaha

24. təkcə türklərin yox qafqaz xalqlarının bayramı. baharın qışa qalib gəlməsi. islamçıların tarixə basdırmaq istədikləri bayram. islamın cəmindən qat-qat üstün, dəyərli və gözəl olan bayram. islamçıların bu qədər antinovruz kompaniyaları, çıxışları və propaqandaları qarşısında məğlub olmayan bayram. qılınc gücüylə deyil, cəhənnəm qorxusuyla deyil, insanın təbiətdən ihamlanaraq yaradıb, yaşatdığı bayram. novruzun hər bahar uşaqlara ümumiyyətlə bütüninsanlara gətirdiyi sevinci, xoşbəxtliyi islam 1400 il ərzində verə bilməyib. islamdan daha qədim, yaşıbilinməz bayram.

+6 əjdaha

1. yazın gəlişini simvolizə edən qədim xalq bayramı.

novruz şimal yarımkürəsində astronomik yazın başlandığı, gecə-gündüz bərabərliyi günündə (martın 20-si, 21-i və ya 22-sində) keçirilir.novruz sözünün mənası "yeni il" deməkdir. bir sıra xalqlar yaz fəslinin gəlməsini təbiətin canlanması ilə bağlamış, bu münasibətlə şənliklər keçirmiş, onu yeni ilin başlanğıcı kimi bayram etmişlər. qədim zamanlardan başlayaraq azərbaycan, iran, əfqanıstan, tacikistan, özbəkistanda və bir çox şərq ölkələrində baharın - yeni ilin gəlişini şənliklərlə qarşılayırlar. martın 21-i iran və əfqanıstanda rəsmi təqvimin ilk günü sayılır.

2009-cu il sentyabrın 30-da novruz yunesko tərəfindən qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilmiş, 23 fevral 2010-cu ildə isə bmt baş assambleyasının 64-cü sessiyasının iclasında mart ayının 21-i "beynəlxalq novruz günü" elan edilmişdir.

novruz bayramında çərşənbələr

bəzi qədim inanclara görə kainat 4 ünsürdən - su, od, torpaq və küləkdən yaranıb. hər il 4 çərşənbə novruzdan, günün bərabərləşməsindən əvvəl qeyd olunur. aşıqlar da "ab, atəş, xak, badan yarandım" deyiblər vücudnamələrində, yəni su, od, torpaq və yelə bağlıdır insan.

birinci su çərşənbəsi adlandırılırdı. yəni bahara doğru çayların azacıq buz bağlayan yerləri əriyib çaylara tökülür. torpaq yavaş-yavaş islanmağa başlayır. qızlar bulaqlardan sərin, şirin su gətirərdilər, evin ətrafına çiləyərdilər, üzlərini yuyardılar.
ikincisi od çərşənbəsi adlanır. ona görə ki, bahara doğru günəş yavaş-yavaş torpağı qızdırır, isindirir, onu yaratmaq üçün hazırlayır. od çərşənbəsində tonqallar qalayardılar. hər ailə üzvünün adına bir şam yandırardılar. xonçalar düzəldilərdi.
üçüncüsü yel çərşənbəsidir. yəni yel artıq azacıq oyanmış torpağı, təzəcə çıxmış yaza həsrət gülləri tərpədir, tumurcuqlanan ağacları yellədir.
dördüncüsü torpaq çərşənbəsidir. torpağı ana təbiət su ilə islatdı, günəşlə isitdi, onu yaratmağa hazırladı. ona görə də ilk yaz əkinini xışla-kotanla məhz torpaq çərşənbəsi günündə başlayardılar. yaşlı qadınlar "səməni, saxla məni, ildə göyərdərəm səni" deyib buğda isladardılar.


novruz bayramında aşağıdakı adətlər yerinə yetirilir:

1.papaq atmaq. qapıya atılan papağı boş qaytarmazlar.
2.qulaq falına çıxmaq. əgər gizlin dinlənən evdən xoş söhbət eşidilərsə, bu arzunun yerinə yetəcəyinə işarədir.
3.tonqaldan tullanmaq. tonqaldan tullarkən bu ifadə deyilir: "ağırlığım - uğurluğum odda yansın".
4.üzük falına baxmaq. qızlar üzüyü sapa bərkidib su ilə dolu stəkanın üstündə saxlayarlar. üzük stəkana neçə dəfə dəysə,bu həmin qızın o yaşda ərə gedəcəyinə işarədir.
5.səməni yetişdirmək. bu yazın gəlişinə və bitkilərin oyanmasına işarədir.
6.yumurta döyüşdürmək. oyunun nəticəsində tərəflərdən biri digərinin tələblərini yerinə yetirir.
7.qonaq getmək. novruzda qohumların və qonşuların evinə qonaq gedərlər, onlara novruz payı apararlar.
8.şam yandırmaq. novruzda ailənin sayı qədər şam yandırarlar.
9.küsülülərin barışması. novruzda heç kim küsülü qalmamalıdır. bütün küsülülər barışmalıdır.
10.yallı getmək. azərbaycan xalqının qədim dövrdən bəri ifa etdiyi rəqsdir. bunun mənası insanların birliyidir.
11.xoruz döyüşdürmək. bunun üçün xüsusi döyüş xoruzları böyüdülür.
12.novruz oyunları oynamaq. məsələn, ənzəli.

+4 əjdaha

33. Türk dostuma bayramı açıqlayanda mövzu tonqala gələndə "cehenneme hazırlık aşaması" deyərək məni güldürdüyü bayram

+4 əjdaha

20. iren melikovun geniş araşdırdığı mövzudur. kökü isə ümumiyyətlə atəşpərəstliyə dayanmır. qədim şaman kulturasından gələn bir ənənədir.

+4 əjdaha

11. şumerdə yarandığı düşünülən, ordan babilə keçərək daha da populyarlaşan, bərəkət tanrısı dummuzi ilə inannanın evliliyinin keçirildiyi gündür. simvolik olaraq baharın gəlməsini bildirir, yunanda aidin persafonanı qaçırma mifi ilə eyniləşib. maraqlı olansa novruzun ildə iki dəfə, yaz və payızda keçirilməsidir. sonralar babildə iqtisadi böhran yarandığı üçün büdcə xərcləri aşağı salınır və bu bayram ildə bir dəfə, sadəcə martda keçirilir. yeri gəlmişkən, mart ayı ən çox kult bayram olan ay kimi tanınır.

+6 əjdaha

7. qazaxda belə bir adət var imiş ki, ilaxır çərşənbədə hərə bir arzu tutur və gecə səhərə qədər yatmırlar. oturub söhbət eliyirlər, deyib-gülürlər. əgər kimsə yuxuya getsə uzandığı döşəyin üstünə paltarının kənarı ilə tikirmişlər ki, səhər qalxa bilməsin -* indi bilmirəm belə adət yenə var ya yox, amma əvvəllər olub -*

+7 əjdaha

30. Gəlişi ilə hər dəfə xaç Atasın yadıma salan bayram. Nə dəxli bilmirəm yeni il necə evdə tək yada düşürsə bu bayram da xaç atası yadıma düşür. Bəlkə qonaq getdiyim evdə ev sahibi qohumun telefon zənginin xaç atası melodiyası olmağından qaynaqlanır. Hərə bir cür əziyyət çəkir bu həyatda mən də bir cür.

+3 əjdaha

23. ailəcə heç vaxt israfa yol vermədiyimiz (ki zatən heç vaxt elə də bolluq içində yaşamamışıq) və yerində qeyd etdiyimiz üçün şəxsən uşaqlıqdan sevdiyim bayramımız. bahar bayramıdır. yeni ilin gəlməsini simvolizə edir. sevməyimin səbəbi sırf türk millətinə,xüsusilə azərbaycana xas olmasıdır. mənimçün özəldir,yeri başqadır. bu gün də bayram axşamıdır. "göydən məhəbbət yağar, bayram axşamlarında"... -* niyyətlərimiz qəbul olsun inşallah.

+4 əjdaha

9. uzun müddət xaricdə yaşamış kəslərin yenidən vətənə qayıdanda böyük həvəslə gözlədiyi bayramdır.

#35710

keçən il novruz bayramında yazdığım entry nostaljik hisslər oyatdı. orda dediyim kimi artıq o zibil yerdən canım qurtarıb və ailəmin yanındayam -* * şükürlər olsun * novruz, gəəəəəllll :d

+4 əjdaha

18. atəşpərəsliyin dəxli olmayan miras
novruz bayramının adət nənəsi saymaqla bitməz. atəşpərəslik nə əlaqə? baharın gəlişi qeyd olunur

+4 əjdaha

19. əkinçiliklə və baharın məhsuldarlığı artırması ilə əlaqəli, çox qədimlərə dayanan kökü olan bayramdır.

+2 əjdaha

32. şəkərbura nın bolluğuna və həmçinin səməni yə görə şəxsən ilin ən sevdiyim bayramıdır.

+3 əjdaha

25. nədənsə ən sevdiyim bayramdı.səbəbi türklərə xas olub olmamağı deyil hec.marağlanmıram orası ilə.sadəcə martda havalarin istiləşməyi,yay rejiminə keçməyi xoş gəlir mənə.uşağlıq xatirələrimin də bunda rolu böyükdü.camaatın evinə papag atmagımız.hətta öz evimizə belə atırdıq -*

+2 əjdaha

17.

+4 əjdaha

2. novruz bayramı azərbaycanda

azərbaycanda adətə görə novruz bayramında göyərdilən səməni yazın gəlməsinin, təbiətin canlanmasının, əkinçiliyin rəmzidir. azərbaycan kəndlisi səməni göyərtməklə növbəti təssərrüfat ilinə bərəkət, bolluq arzulamış, bayrama dörd həftə qalmış, hər çərşənbə axşamı və bayram günü tonqal qalamaqla, mahnı (“gün çıx!” nəğməsi və s.) qoşmaqla oda, atəşə, günəşə olan etiqad və inamını ifadə etmişdir. bütün bu mərasimlər islamdan çox-çox əvvəl mövcud olmuş qədim şərq ənənələrinin davamıdır.

novruz bayramı qabağı adətən evdə həyətdə abadlıq, təmizlik işləri aparılır, ağac əkilir və s. novruz bayramında şiriniyyat növləri (qoğal, külçə, fəsəli, paxlava, şəkərbura, şəkərçörəyi və s.) və plov bişirilir. rəngbərəng yumurta boyanır, məcməyi və sinilərdə xonça bəzənir, şam yandırılır, tonqal qalanır, səməni qoyulur, ölənlərin xatirəsi yad edilir, küsülülər barışır, qohum-qonşular bir-birinə qonaq gedir, pay göndərirlər. aşıqlar baharı mədh edir. oğlan və qızlar təzə paltar geyib çalıb oynayır, yallı gedirlər. cavanlar at çapıb, güləşir, küştü tuturlar. novruz bayramında “haxışta”, “bənövşə”, “kos-kosa” oynayırlar.

novruz bayramında süfrədə yalnız acılıqdan, şorluqdan uzaq, şirniyə baxan xörəklər olmalıdır. şirniyyatlardan şəkərbura, paxlava, badamburma, ballıbadı və s. qədər saymaq olar. adətə görə süfrəyə "s" hərfi ilə başlayan 7 növ ərzaq qoyulur. su, süd, səməni, sünbül, sucuq, siyənək balığı, süzmə və sairə də bayram süfrəsinin bəzəyi olur.

+3 əjdaha

4. artıq bir şeyә bәnzәmәyәn bayram. biz novruz vaxtı qonşu qәsәbәlәrә qәdәr gedib papaq atırdıq, 3 gün qabaqcadan taxta yığırdıq tonqal üçün. indi baxırsan 1 metr hündürlüyündә tonqal qalıyıb, içinә dә kartoşka atıblar, 2-3 nәfәr dә başında gözlәyir. texnologiya dövrüdü amq, indi kimdi tonqaldan tullanıb adrenalin yaşayan? camaat skyrimdә әjdaha ovuna çıxır.

+1 əjdaha

14. biz tərəflərdə* şimal və şimal qərb sönük və belə deyim zornan keçirilən bayramdır. cənubda daha doğrusu farsın iyinin toxunduğu yerlərdə daha təmtəraqla keçirilir. bəlkə bu dini həssasiyyətimizdən asılıdır. oddan tullanmaq, başqasının qapısını dinləyib qul haqqına girmək, papağın yerə düşməsinin nito hərəkət olması novruzu bizə yadlaşdıran durumlardan sadəcə bəziləridir.

+1 əjdaha

15. "paxlavaya qoz qoymursan ә sәn?" kimi zarafatların yaranmasına sәbәb olan, xatirәlәrlә dolu bayram.

+2 əjdaha

28. nəhayət ki, bu gün uzun illər sonra ilk dəfə evimdə qeyd etdiyim bayramım. illər (4 il) öncəki həsrəti burada dilə gətirmişəm #107435.

bayramınız mübarək əziz yazarlar!

+1 əjdaha

5. bu gün papağı əlimə götürdüm və kövrəldim. axı axırıncı dəfə papaq atdığımın üstündən 6 il keçib və mən hələ də bu dolbayob yerdə ilişib qalmışam və novruz bayramını, həmçinin digər bayramları da adam kimi keçirə bilmirəm. ailəmlə bir stol arxasında oturub anamın bişirdiyi plovdan yeyə bilmirəm. bir gün bu zəhrimara qalmış yerdən qurtulacam və mən də novruz bayramını adam kimi qeyd edəcəm. ətrafımda ailəm və sevdiklərimlə. mən də papaq atacam. hələlik isə artıq 7ci ildir ki, ancaq zəng edib tebrik etməklə kifayətlənə bilirəm. * nə var ee darıxmışam da :(

edit:
blyaa indi əvvəlki həyəcan da qalmıyıb e :( əvvəl novruz yaxınlaşanda tonqaldan tullanmaq, papaq atmaq həvəsi ilə alışıb yanırdıq. bu zibilə qalmış yer onu da əlimdən alıb!

+3 əjdaha

29. bugünün bayram olduğundan yarım saat evvel aldığım mesaj sayesinde xeber tutmuşam. menalı olaraq gördüyüm tek bayramdı gözümde. xoş gelifdi bahar

+1 əjdaha

26. prezidentin xalqa 10 gün tətil verib,amma özü rəsmi tətil başlamamış və yaz gəlməmiş qeyd etdiyi bayram.
heydərin vaxtında maraqlı olardı hər şey vaxtında keçirilərdi xalq da həvəslə gedərdi şənliklərə.
bugün hamı tıxacda söyüb-saplayırdı bayramı vaxtında keçirən kişini oğluna görə qəbirdə 4 döndürürdülər.

+1 əjdaha

6. mədəmdə olan problemlərdən dolayı şəkərburasını, paxlavasını, qoğalını dada bilmədiyim bayramdı mənə, bi zadıma yaramır.

+4 əjdaha

27. yüksək səviyyədə qeyd olunan milli ənənəvi bayramımız. yada əvvəllər yüksək səviyyədə qeyd olunan desək daha doğru olar. hər il bu tarixi ambians yaradan bayram getdikcə bizim şüuraltımızda adiləşir. hər il qapılara atılan papaqlar əvvəlki ildən daha da az olur, illər keçdikcə küçələrdə yanan tonqallar azalır, evlərdə səmənilər azalır, yumurta vuruşduran uşaqlar yox olur, şəkərbura və paxlavaların yerini ekler və peçenyelər alır. yeni ilə verdiyimiz dəyərin onda birini novruza vermirik. mənəviyyatımızdan uzaqlaşıb qərbin düşüncəsini mənimsəyirik. avropalaşırıq dədəş. özümüzü unuduruq. içimizdəki azərbaycanlını öldürürük. hamımız soxaq belə yaşayışa deyirik, deyə bilərik, hakimiyyəti söyə bilərik, ölkədən qaçmağı istəyə, keyfiyyətli təhsilin və həyatın xarici bir ölkədə olduğunu bilə bilərik. ama bezpontovı bir sistemə görə özlüyümüzdən uzaqlaşmağımız nə qədər doğrudu rəis? böyüdüyümüz torpağı, dilində kitablar oxuduğumuz ölkəni, ədəbiyyatıyla, mirzə ələkbər sabiriylə, əliağa vahidiylə, ismayıl şıxlısıyla, emosiyanı hər səhnəsində hiss etdirən köhnə filmləriylə bizim düşüncəmizi formalaşdıran, özümüzü formalaşdıran ölkəni sevməmək, adət-ənənəsini unutmaq nə dərəcədə doğrudu?

+1 əjdaha

3. heç isinəmədiyim ortalama sikimsonik azəri bayramlarından biri.
benim de bir halloweenim olsa, benim de bir oktoberfestim olsa, anne bana niye almıyorsun, bizde niye yok???



hamısını göstər

novruz bayramı