11. amerikada futbol oynamağa çalışırıq, adam yığırıq oyunçün, iki nəfərdən biri deyir qaydaları bilmirəm blət. amerika doğumluların çoxu bilmir, bilənlərin də çoxu imiqrantlar, braziliyalılar, asiyalılardı. adama deysən messi, deyir o kimdi blət. keçən dəfə fransalı bir qız var idi söhbət edirik, deyir istanbula məni bi dostum çağıtmışdı ancaq getmədim, deyirəm dostun orda nə iş görür deyir futbolçudu, deyirəm ala adı nədi?? deyir drogba, təkərə düşürəm deyir aa tanıysan? sonra qayıdır ki başqa bir dostum da var, deyirəm kim deyir eto, oha deyirəm, şəkil zad göstərir etoyla clubda falan. deyir burda tanımır heç kim. qız da bildiyin normal qızdı eyni evdə qalırdıq new york'da bətbəxdə arada balıq bozbaşı bişirirdi söhbət edirdik. deyir eto yaxşı uşaqdı -*
dünyanın bir tərəfində sikdiyimin bir komandası üstündə bir-birini cıran adamların böyüyünü dünyanın o biri tayında tanıyan yoxdu. mənasız gəlir, eləcə də amerikalıların rugby'si, bezbolu və.s o gün bizim işdən bi qaqaş bezbol oynunda bir fanatiki bıçaqlamışdı. oyunçular da xurma yedizdirir.
çox mənasız gəkir doğrudan artıq. insan sadəcə özünə baş qatmağa bir şeylər axtarır, sonra o şey illuziyaya çevrilir. bajıda bir birini bıçaqlayan təsbeh qaqaşlar ronaldo üçün ölümə gedərlər, ama adamın sırğası var məsələn, ona olar ama o futbolçudu, sevgilisi soyunur, peysər deyil ama futbolçudu. cırırlar bir-birini messi ronaldo, soxdum ala ikisinə də. çox böyük illuziyadır futbol, və çox pullar axır. adulx huxley haqlıydı, insanları aldadırlar, ancaq heç birimiz narazı deyilik. öz ölkəsinin idman uğurlarıyla fəxr edən insanlar var, onlara da soxum.
bilirsən necədi, ölkənin idman uğruna niyə sevinərəm mən? praqmatist olaraq bu an mənə həyatda kömək olacaqsa olar. yoxsa nə sikirəm oıimpiyada da rus götvərənə 1 mln pul ödəyirsən öz komandandan oynadıb qələbə qazanmaq istəyirsən. lap olsun yerli idmançı, ona da soxum. idmana qarşı deyiləm əlbətdə, sadəcə idmanla fəxr və ya idmançı olduğu üçün hörmət zad siktir et ala, soxdum məhəmməd əliyə idmançı olaraq yaxşı olduğu üçün, əsas insanlığıdı.
fənər uduzdu deyə depresiyaya girdiyim vaxtlar var idi, biri sırf fənəri söyür deyə ona nifrət etdiyim vaxtlar, sikdirər a kişi. vaxt keçirmək üçün, zövq almaq üçün baxıla bilər idmana, futbola, ancaq fanatiklik ya fəxr/nifrət aludəçilikdən fərqi yoxdur. onsuz da beyin də eyni funksiyanı yetirir bütün aludəçilik növləri. millliyətçilik də eyni poxdu bu arada yeri gəlmişkən milliyətçilərə də soxum.
sizi sikinə sarıyan futbolçular haqqında bir düşünün,üstündə bir birimizi cırdığınız adamların sikinə də deyil nə siz nə komandaları, gerrard yaxşı uşaqdı elə şey eləməz söhbətindən də o tərəfədi bu mövzu.
22. o qədər gözəl oyundur ki bildiyin həyatın əksini görmək olur balaca meydançada. ancaq oynamaqdan danışıram, izləməkdən yox. meydançadakı heç kimitanımasanız da iki saatlıq oyun sonrası oyundakı hər oyunçuyla bağlı olduqca samballı fikir formalaşır. bircə-bircə kimin necə iyrənc, axmaq, fədakar, özünüdüşünən, eqoist, nəzakətli, murdar, sadiq olduğunu görə bilirsiniz. və sırf bu gördükləriniz səbəbilə birinə nifrət də edirsiniz tanımasanız da. bəzən insanların necə axmaq olduğunu görüb başınızı divara vurmaq istəyirsiniz.
ümumiyyətlə futbol oynamaq çox gözəldir yenə də. insanın təkamüli keçmişindən gələn grup fədakarlığı və birlikdəliyi oyunda gözəl əks olunur. insana ikinsaatlıq bir məqsəd verir oyun. insan fədakar, alturist varlıqdır və komandanı xilas etmək xoşbəxt hiss etdirir insanı bir oyun belə olsa. komandanı xilas etmək üçün vuruşmaq, əks hücumda hücumdan müdafiəyə qaçan insanın sədaqəti idi bizim meşədə yaşayan atalarımızı həyatda saxlayan. və hücumda qalan, topu alan kimi qapıya gedən və komanda oynu oynamayan insanın eqoistıiyi idi meşə insanında ilk ortaya çıxan o murdar əlamətlər.
xüsusilə də həvəskar oyunlardan danışıram, xüsusi nizamın olmadığı və oyinçuların özlərinin qərar verdiyi sistem. bir məşqçinin olmadığı, iyerarxiyadan uzaq, tamamilə bir meşə insanı grupu kimi. biz hər bazar günü saat 6da oynayırıq, həm də hardasa 25 nəfər. aralarında başımı divara vurma dərəcəsinə gətirən murdarlar var. ancaq hər dəfə müdafiənin tam ortasında durub nə olursa olsun komandasını arxalayan, bütün gücü ilə bir dağ kimi dayanan o fədakar və sədaqətli insanlara baxıb özümü sakitləşdirir və gedib onları qucaqlayıram, rahatlaşıram.
5. rəqibləri supersonik qatardırsa, futbol ekspresdir. dadını alaraq, zövqünə vararaq bir idman qarşılaşması izləmək istəyənləri bəzən ehtişamlı bir mənzərə qarşısında təəccüblənirən, bəzən göz aldıqca uzanan ovalarda dinləndirən, hərəkətin və durğunluğun tarazını qurmuş, qazanan tərəf olduğunda verdiyi sevinclə, bəzən sürüklədiyi dərin kədərlə gerçək bir tutqudur futbol..
deyə düşünürdüm, ta ki keçənlərdə wigan- tottenham matçını izləyənə qədər.
düzünü desəm, havanın da xoş olduğu bir həftəsonu olması etibarıyla, yüksək bir təpədən istanbul boğazının sərin sularına baxa baxa guinness yudumlamaqdan daha böyük bir əyləncə yoxdur mənim üçün. gəl ki, o günün səhərində dostlarla birgə etdiyimiz nahar və dönüşdə aldığımız çips, icetea qarışımı məzələr, o günün tv mayışqanlığı günlərindən biri olduğunu durmadan yüksəs səslə qeyd edirdi. mənim dünyamda da əgər tv izlənəcəksə, izləniləcək şey ya futbol ya da futbolla bağlı, danışanların ətrafa ego püskürttükləri, mən daha çox bilirəm minvalında ilərləyən o proqramlardan biri olduğundan, açılacaq ilk kanal ligtv olmuşdu.
gördüyümüz şey avropaya daha yüksək bir statusla qatıla bilmək üçün çabalayan tottenham ilə liqada qalma mücadiləsi verən wigan'ın matçı idi. futbol izlənəcəksə ən başa premier liqi qoyan biri olduğum, olduğumuz üçün digər ligtv kanallarında nə olduğu ilə maraqlanmadan oyunu seyrə dalmışdıq.
ingiltərədə liqa bitmiş olmasına baxmayaraq hələ də iddiası olan iki komandanın oyunu, futbol anlamında bir çox şey vəd edirdi. evində oynamanın da verdiyi cəsarətlə, düşmə sırasından qurtulmaq üçün güclü tottenham'ın üzərinə gedəcək wigan, defansında açıqlar verən yaralı wigan üçün öldürücü həmləni edərək çempionlar ligası şansını sona qədər qovalayacaq tottenham matçı bir həftəsonu izlənəbiləcək ən gözəl qarşılaşmalardan biri kimi dururdu.
amma gəl gör ki, qarşılıqlı hücumlarla keçəcəyini gözlədiyimiz matçda daha oyunun başında sürpriz bir qolla tottenham önə keçmiş, sonrasında isə wigan sönük keçən bir tempdə tottenham'ın da "dəstəyi" ilə hesabı 2-1'ə gətirməyi bacarmışdı. ikinci hissənin tamamına hakim olan yas havası, bizi futboldan soyutmuş, iki iddialı komandanın niyə bu qədər bərbad oynadığı gerçəyi ilə də xeyli düşündürmüşdü. son dəqiqədə gələn tottenham qolu və arxasından baş verən saman alovu görünümlü hadisələr də oyunun üzərimizə çökdürdüyü qaramat havanı dağıtmağa yetməmişdi..
entry'nin birinci hissəsinin sonuyla birlikdə, keçmiş zamandan ola bildiyinə dəstək alan, roman havasında irəliləyən entry yazmağın zövqü bir yana, danışacağım mövzunun ağırlığı qarşısında bu şe'rsəlliyə bir son vermək, entry'nin romantikliyini özü yetərincə həzin olan mövzusu ilə təmin etmək istəyimə qarşı çıxan olmaz hərhal.*
nə dedim ala mən
demək belə, yuxarıda bəhs etdiyim hadisə çoxdandır futbolla bağlı içimdə cücərməyə başlayan xoşnutsuzluğun səbəbini anlamağıma kömək etdi. beləki, bir neçə aydan bəri var olan və son bir neçə həftədə nəzərəçarpaçaq hala gələn içimdəki futbol tümörünə nəyin səbəb olduğu məlum olmuşdu, futbolun tıxanmışlığı.
bəli özümüzü futbol tutqunları olaraq göstərib, əslində isə futbolu sadəcə bəlli liqalar, bəlli turnirlər, bəlli komandalar və bəlli oyunçular nəzdində kiçildən bizlərin gerçəkdə niyə futbol izləmədiyimizin səbəbi futbolun tıxanmış olmasıdır.
bunun nə demək olduğunu açıqlamağa çalışım.
müasir futbolun bilinən tarixi, 1860'lardan başlayır. indi isə 2013'cü ildəyik. yəni hadisənin üstündən 140-150 il arası bir tarix keçib. 100 ildən biraz artıq tarixi olmasına baxmayaraq bu gənc idman növü bütün planetdə gəlmiş keçmiş digər bütün idman növlərindən daha artıq marağa səbəb olub. və bu gün futbolun tıxanması ilə, futbolun bu qədər kiçik bir vaxtda bu qədər böyük kütlələrə sahib olmasının səbəbi isə bir biri ilə çox sıx bağlıdır.
belə ki, futbolun ilk zamanlarına diqqət yetirdikdə, ilk düzülüşlər müasir dövr üçün absurd görünən 1-2-7, 2-2-6, 2-3-1-1-3, 2-3-5 filan kimi qeyri adi düzülüşlərdir. və bunun səbəbi də, heç kimin haqqında heç nə bilmədiyi bu oyunu insanların yeni yeni kəşf etməsidir heç şübhəsiz. məsələn 1-2-7 kimi ölümünə atak çıxan bir komanda qarşısında 2-2-6 ölümünə defans sayılırdı. və məsələn 1-2-7 çıxan bir komandanın qarşısına 1-3-6 sxemi ilə çıxsaydın o komandanın əslində nəyin baş verdiyini anlaması üçün bir ay vaxt lazım gəlirdi. futbol yeni yeni kəşf olunurdu..
biri çıxıb biraz daha defansif bir taktik sxemlə oynayıb dünya çapında bütün kubokları qaldırdıqdan bir il sonra, dünyanın başqa bir yerində başqa bir adamın "kəşf etdiyi" bir taktik sxem bir sonraki dünya kubokunda tozu dumana qatırdı. və bu səbəblədir ki, macarıstan, avstrya kimi ölkələr həmin dönəmlərdə inanılmaz uğurlar qazanırdılar.
dünyanın bir tərəfində havadan toplar futbol sayılırkən, digər tərəfində ayağa paslar kəşf olunur, defansa qoyulan əlavə bir adam futbol tarixinin seyrini dəyişdirirdi. bir tərəfdə puskaslı macarlar, bir tərəfdə qərbi almanya, daha qərbdə ingilislərin sərt hava topları, cənubda portugalyalılar, yaxınlıqda catenaccio'yu kəşf edəcək səbirli italyanlar, okeanın o tayında texnik oynayan cənubi amerikalılar vs..
hər dünya kuboku, ayrı bir savaş, ayrı bir tarix idi. hər oyunun tarixdə ayrı bir adının olması da bu 90 dəqiqələrin nə dərəcə önəmli anlar olduğunu bir daha anlamağımıza kömək edir. futbol kəşf olunduqca populyarlığını artırır, öz ulduzlarını, öz əfsanələrini, öz tarixini yaradırdı.
hər yeni sxem ortaya çıxdığında bütün futbol aləmini dərindən sarsır illərlə bu sxemin qarşısını almağa yarayacaq arayışlar davam edirdi. hər futbol matçı güc və cəsarətin yanında şahmatçıları qıskandıracaq dərəcədə beyin oyunlarına səhnə olurdu.
illər bir birini əvəzlədikcə, 90'cı illər gəlmiş və sanki futbol köçəbə mədəniyyətdən oturaq həyata keçmişdi. 90'ların sonuna gəlindiyində artıq futbol marka dəyərini inanılmaz dərəcədə artırmış, marketinginə inanılmaz pullar xərclənən ayrı bir iqtisadi sahə halına gəlmişdi. bununla birlikdə, futbolçuluq önəmli gəlirləri olan bir məslək halını almış, futbolçular işin ciddiyəti qarşısında xüsusi məşq proqramlarıyla fiziki güc və sürətlərini keçmiş sələfləri ilə müqaisə olunmaz dərəcədə yüksəltmişdilər.
və artıq bu cür, fiziki gücləri inanılmaz olan insanların oynadığı oyunda 4'lü defans qavramı dəyişdirilməz qayda halını almış, meydanın ortasında oynayan oyunçuların dəyəri yüksəlmişdi. artıq futbolda hər mövqenin öz fizik ehtiyacları vardı. defanslar güclü və çevik, mərkəz oyunçular texnik və yorulmaz, forvetlər güclü və sürətli olmalı idi. bu qavramlar oturduqca futbol sxemləri də, artıq bir sabitlik dönəminə girmişdi.
komandaların fiziki gücləri arasında elə də böyük fərqlərin olmaması, taktik sxemlərin sabitlənməsinə gətirib çıxarmışdı. 2000'ci illərdə isə artıq 3-lü defans oynayan komandalar marijinal sayılırdı.
son dünya kubokunda 3-1-3-3 oynayan çilini hamımız ağzı açıq izləmiş, alqışlamışdıq. bunun səbəbi bizə gerçək futboldan bir fraqment göstərmiş olmaları idi. futbolun "son şakası" olan 10 nömrə qavramının da artıq tarixə qovuşduğu, fizik gücün, sərtliyin futbolun dəyişməz qaydası halına gəldiyi bu dönəmlərdə çili bizə "futbol" izlətmişdi.
futbolun yüksəlişi ilə tıxanımışlığının səbəbi çox sıx bağlıdır demişdim yuxarıda. futbolun yüksəlişinin səbəbi, yeni sxemlər, yeni ulduzlar, əfsanəvi komandalar, dünya müharibəsi kimi keçən dünya kubokları idisə, yəni futbolun yüksəlişinin səbəbi futbolun hər gün yenidən kəşfiydisə, futbolun tıxanma səbəbi futbolun kəşfinin sona çatmasıdır artıq.
artıq dünyanın böyük bölümündə eyni sxmelər, eyni düzülüşlər, eyni futbol mentaliteti hakimdir. dünyanın böyük bölümündə eyni futbol oynanır. ona görədir ki, oyunları bir birinin kopyası halında keçən futbolu bizlər, sadəcə bir neçə komanda nəzdində izləyirik. və əslində izlədiyimiz futbol deyil, sirkdir. çoxumuzu o mücadilədən çox, ronaldonun vəya messinin edəcəyi hər hansi bir sirk hərəkəti maraqlandırır. bu isə artıq futbol deyil.
xülasə, futbol bugün ən son həddindədir. futbola ronaldinho, messi, ronaldo gəldi. daha üstü olur mu bilmirəm. futbola barcelona gəldi. o barcelona ki, tarixdə əfsanə deyilən hər hansi komandanı, fizik və texnik gücü ilə 5-0, 10-0 udacaq səviyyədə futbol oynuyurdu. və bugün üst səviyyə ligalarının hər hansı ortabab bir klubu belə əfsanəvi macarları, almanları, hollandları rahat keçə biləcək gücdədir. futbol artıq tamam başqa tempdə oynanır. və bunun qaçınılmaz səbəbi olaraq monoton bir hal aldı.
artik məşqçilər bütün sxemləri əzbərə bilir, meydanda olan hər hansı bir dəyişikliyin cavabını anında verir. biraz futbol oynamağa çalışan bir komanda, acınacaqlı məğlubiyətlər alır. çünki qatı, sıxıcı futbol özü kimi olmayanı məhv edir.
hücumda çıxanda 4-2-3-1, defansa qayıdanda 4-5-1'ə dönən sxem futbolu ələ keçirib. təbii burada bəhs etdiyim, bilərəkdən edilən birşey deyil. bu futbolun təkamülünün qaçınılmaz bir nəticəsidir. fizik gücün bu dərəcə artması komandaları "öncə güvənlik" anlayışına sövq edir. klublar arasında ekonomik uçurum, kiçik klubların həyatda qalmaları üçün ölümünə defans oynamalarına səbəb olur.
bunun nəticəsində, futbol izləyicisi ya futboldan soyuyur ya da futbol deyil hər hansı xəyali bir emblemin fanatik dəstəkçisinə çevrilir. ligadaki 30-38 oyununda eyni şeyləri görən futbol izləyicisini oyun yox nəticə maraqlandırır. meydanda izləyəcək maraqlı heç nəyin olmaması izləyicini söyüşə, təhqirə və holiganizmə yönəldir.
ancaq futbolun artıq hər yönü ilə ələ alınmış olması, 11 nəfərin meydan düzülüş kombinasyalarının sayılı olması və bunların hamısının çözülmüş olması futbolun sonu demək deyil. kiçik dəyişikliklərlə futbolu yenidən kəşfə açıq bir hala gətirmək mümkündur.
bütün bunların işığında, məncə futbolda qol xətti texnologiyasi filan kimi lazımsız mövzular yerinə futbolun ruhunu geri gətirəcək dəyişimlər danışılmalıdır. komandaların büdcələrinin tənzimlənməsi, ərəb sərmayəsinin futboldan rədd olub getməsi, və futbolu yenidən kəşf ediləcək bir məcra halına gətirəcək qayda dəyişiklikləri lazımdır. məsələn, basketboldakı kimi orta xətti keçdikdən sonra geri pasın yasaqlanması defansif futbola bir zərbə ola bilər. təbii, bunu bir örnək olsun deyə söyləyirəm. bu minvalda dəyişikliklər gündəmə gətirilməli və futbol içinə düşdüyü monotonluqdan qurtulmalıdır.
20. bakıdan uzaqlarda yaşayan insanların axşam vaxtı məşğuliyyəti. bütün uşaqlar, böyüklər hətta 40 yaşında adamlar iş-gücünü bitirib evə qayıdandan sonra yığışıb futbol oynayırlar. oyun bitəndən sonra qolları müzakirə edirlər, gülürlər, əylənirlər.
13. bir dəfə bir kürt qızın mənə babat söz soxduğu oyun. madridlə hansısa zəif komanda oynayırdı, hə atletico oynayırdı, söz düşdü, dedim atleticonun tərəfindəyəm. dedi sən futbola da baxırsan? dedim yox baxmıram ama belə mənə qalsa atleticonun udmağını istəyərəm, dedi niyə? dedim zəiflərin, gücsüzlərin tərəfindəyəm həmişə.
qız cavab verdi ki, milyon dollarlıq "zəiflərin" tərəfində olmaq da qəribə hissdir yəqin ki.
doğrudan da, soxdum o zəifə ki haqqı olmayan günlük gəliri ilə nəslimi pul verib ala bilər. mənə nə atletikodan blət.
1. en böyük kapitalist senayesine çevrilmiş idman növü halına gelmiş oyun.
şenol güneşin çox gözel bir sözü var, deyirki "bizim vaxtımızda aclar futbol oynayar, toxlar izleyerdi, indi ise toxlar futbol oynayır ac milyonlarda onları izleyir" texminen bele idi. statistikaya göre son 20 ilde futbolçu maaşları 100 qat artıb, evvel aya 1000 dollar qazanan oyunçu indi 100.000 qazanır. ve futbolun senaye halına çevrilmesinin en böyük ziyanı da onu izleyen ac milyonları vurur. kulub öz istekleri esasında hereket edir ve izleyici qozunada olmur.
futbol, elçatmaz bir qadın kimidir, uzaqdan sevdiyin ama heç cür yaxınlaşa bilmeyeceyin bir qadın kimi, dünen ilk defe anladım bunu. sevdiyin birinin başqa ölkeye köçmesine nece engel ola bilmirsense öz futbol komandanın seni yandırıb yaxmasınada heç cür engel ola bilmersen, o qadın kimi kulubunda qozuna deyilki sen kimsen neçisen. o bilirki nolursa etsin, ne edirse etsin senin sevgin biten deyil, ve bu ona serf edir.
dünen esebimden boş evin içinde o otaqdan çıxıb o otağa girirdim. 29 avqust 2012 fenerbahçe spartak moskva oyunu sonunda kulubun fanatikleri vecine bele almadığını ve onlar üçün esas olan öz menfeetleridir. biz play-offlarda neçe young boyslar, paoklar, görmüşük ama. heresinde biraz sebr edib, oyunçularımız zeifdir ya da komanda tam hazır deyil dedik. ama dünen bunların heç biri deyildi sebeb, sebeb komandanın "sahibinin" öz keyfi istekleri idi.
futbol sahibi fanatikler olan bir dövürden, sahibi onun başında duran para babaları olan bir dövüre keçid etmiş idman növüdür.
15. il 1950.yer maracana stadionu.200000 azarkeşin önündə çempion olacağına heç kimin şübhə etmədiyi brazilya uruqvayla qarşılaşır.uruqvay oyunu 2-1 udub kuboku alır ama heç bir tədbirn olmur çünki bütün planlar brazilyanin çempion olacağını düşünülərək təşkil olunmuşdu.oyunu radyoda şərh edən(o vaxt tvde göstərilmirmiş) spiker hesabı dəfələrlə təkrarlayır.sonra bunun səbəbini soruşanda deyir ki, brazilyada heç kim inanmazdi uruqvayın udacagını.3nəfər elə stadiondan özünü atıb intihar edir.bir neçə nəfər infrakt olur.brazilya qapıçısı barbosa uğursuzluq rəmzi sayılır.milli komandanın kamplarına buraxılmır.özü çox sonralar deyir ki,brazilyada ən ağır cəza 30ildi ama mən 50ildi cəza çəkirəm.nelson rodrigues deyir ki,hər millətin milli fəlakəti var.məsələn xiroşima,bizim də milli fəlakətimiz 1950 finalıdı.ve son olaraq uruguayin 2ci qolunu vuran gigghia deyir ki,maracana stadionunu sadəcə 3nəfər susdura bilib.frank sinatra,roma papası və mən.indi bunu bura ona görə yazdım ki,futbol 22nəfərin bir topun dalınca qaçdığı bir oyun olaraq görmüyün.futbol incəsənətdir.futbol həyatdır.futbol eşqdir.futbol tutkudur.futbol sadəcə futbol deyil.
4.sport and exercise psychology dərgisində bir xəbər yayımlanıb. bu dəfə nam-ı dəyər isveç alimlərinin yox ingiltərə brunel universiteti tərəfindən aparılan araşdırmadan söhbət gedir. araşdırma da altında yazdığım başlıqdan təxmin edirsiz də yəqin ki, futboldan accuk kaydırsaq, futbolçular haqqındadı. daha dəqiq desək onların beyinlərini necə işlətdikləri.
deməli gözünə döndüyümün tədqiqatçıları professional və həvəskar futbolçular üzərində tədqiqat aparıblar. və məlum olub ki, professional futbolçuların amatörlərə nisbətən beyinlərinin bir çox nöqtəsini eyni anda daha səmərəli istifadə edə bilirlərmiş akazmiçka. təcrübəli futbolçuların özlərindən topu qapmağa çalışan rəqiblərinə qarşı instinktiv olaraq daha oyanıq və aktiv olduğunu müəyyənləşdiriblər.
təcrübəli futbolçuların kontratakada topu cəld oğurlayaraq hansı istiqamətə gedəcəklərinə çox daha tez qərar verdikləri ifadə edilib.
tədqiqatın tərkibində, beyinləri mr *
maqnetik rezonans
yöntəmiylə görüntülənən təcrübəli futbolçuların motor qabiliyyətlərinin, həvəskar futbolçulara nisbətdə daha çox inkişaf etdiyi aydınca görülübmüş.
və söz veriblər ki, növbəti tədqiqatları futbolçuların beyinlərinin rəqibinin hərəkətini zamanla necə öncədən təxmin ediləbilər hala gəldiyinin müşahidə olunması haqqında olacaq. nətəhər sevindik, nətəhər sevindik, götümüzdən yaş gəldi. amma yenə də əməyə sayqı deyirik və başarılarının davamını diləyirik.
belədəki, tədqiqat aparıblar və müəyyən testlərlə, yöntəmlərlə filan sübut ediblər. amma onsuz da bildiyimiz şey idi. zira, hər tağımın öz əfsanəsi var və onları əfsanə edən də zatən onların zirək və “qıvraq” olmaqları beyin fəaliyyətinin aktivliyi habelə, yoğun antrenmanların da nəticəsidir.
9. artıq idman olmaqdan çıxıb anlaya bilmədiyim bir istiqamətə doğru gedir. inanılmaz lobbiçilk var burda və kanati-acizanəmcə böyük day-daylar bunda razılaşıblar. əgər yadınızdadırsa bir ara italiya klubları firtınalar əsdirirdi milan,inter falan, sonra onlar söndü bu səfər ingilis klubları parlamağa başladı liverpool,manchester və s., indidə gözümüzlə gördüyümüz kimi ispan klubları yıxıb-sürüyür,barselona,real,atletiko və s. elə bil bayaq dediyim boynu yoğunlar oturub aralarında bölüblər. filan interval arası bu klublar parlayaq , filan intervaldada bunlar və hər ölkə klublarıda öz növbələrində inanılmaz başarılar əldə edirlər.
3. 22 varlı gədənin biri yumuru həcəmətin *
əşya,alət
arxasınca o yan, bu yana qaçdığı,kasıbların izlədiyi və əksər hallarda tatalizatorlarda pul qoyub uduzduğu oyundur
insanlığın əvvəlindən insanlar nəyəsə tapırlar və bu insanın fitrətində var sanki. Artıq idman olmaqdan çıxıb. insanlar bu din uğrunda savaşır, hətta bir-birlərini öldürür, kütlə davaları çıxır, millətlər müharibə meydanında yox bu yüzminlik meydanlarda müharibə aparır. insanlar tərəfdarı olduğu klubların meydanlarına məbəd kimi qibləgah kimi baxır. Uşaqlıqdan baxdığı klubu dəyişən insan demək olar ki görə bilməzsiniz.
dövlətlər vətəndaşlarını bu 100 minlik beşiklərdə yatırdır .
10. dövlətlərin, medianın insanları uyuşdurduğu alətə çevrilmiş oyundur. gözəldir, ama alət olması acınacaqlıdır. futbol hakimlərinin qərarları dövlət hakimlərinin qərarlarından daha çox müzakirə edilirsə bu işdə bir tərslik var deməkdir.
insanlar komandalarını medafiə etdikləri kimi partiyalarını müdafiə edirlər. partiyaları haqqlı da olsa haqqsız da olsa onu dəstəkləyirlər. komandaları kimi partiyalarında da rüşvətxorluq baş alıb gedirsə yenə də dəstəkləyirlər.
və sonda, nedved'in qazına gəlirlər: komanda alt liqaya düşdükdə futbolçular gedər, adamlar qalar. (partiya səhv yolda olanda onu dəstəkləmək lazımdır). bu tiplər əgər sosialistdirlərsə stalinist, liberaldırlarsa imperialist olurlar. müsəlmandırlarsa radikal.
23. oynayanların bu miqdarda pul alması absurd olan oyun. bir insanın il ərzində 9-10 milyon dollara ehtiyacı olması absurddur. təbii ki, digər işlərlə məşğul olmadıqlarına görə digər insanlardan çox ala bilərlər. ancaq bu qədər də yox da.
16. Her ne qeder evvel oldugu kimi izlemesem de, en cox hezz aldigim idman novudu.
(youtube: )
. Bu videoya baxin basa duseceksiz. Aglamisam buna baxib. Dalbadal siqaret yandiririm. Boyuk ekseriyyet oglaniq burda ve hamimiz futbol oynayaraq boyumusuk. Bizim mehlede futbol oynuyaraq qolunu, ayagini, sindirmayana pis baxirdiq. Hele de yadimdadi bidefe asagi mehleynen qirgin oyun idi. Evde yatmisdim gecikmisdim dusdum gordum ala Cahal tek qalib. ( 2miz aparirdiq kamandani). O birilerde qardasim zaddi 2000ci illerdi. Tez girdim oyuna qol zad. Sonra bidene mament oldu 11-11 idi autu atdim Cahal kelleynen qol vurdu udduq. Neter qisqirirdiq ala mehlede ble.
Edit: en onemli yerin yazmamisam aq. Bileyim qirig idi. Autu elimnen atmisdim ozde.
)