20. xosrov və şirində şirin gəlir çayın/ gölün kənarına və Nizami onun bədənini təsvir etmək istəyəndə birbaşa deyil, su düşən səklini təsvir edir. səbəbi isə sadə: islam irfanı və əxlaqı. birbaşa təsvir eləsəydi, "günah" olardı. bu arada bu səhnə nizami metrosuna düşəndə sağdakı 2-ci, ya da 3-cü sütun olmalıdır. şirin başıaşağı dayanıb gölün kənarında, yanında ceyran. səhv etmirəmsə, şirin də başını tutub aşağı. amma istər yeddi gözəl hekayəsi olsun, istər zamanına görə digər saraya həsr olunmuş əsərlərin çoxsu seks hekayələri ilə doludur. oxuyub, 31 çəkiblər. adicə yeddi gözəldə, Xosrov saraydakı gizli otağı açır və yeddi gözəlin heykəlini görür, düşür bunları axtarmağa. bu arada Xosrov tarixi şəxsiyyətdi, həqiqətən də elə biri olub, sasani hökmdarı. nəysə, bu yeddi gözəli tapır və hər gün biri ilə yatır, axırıncı gün nəriman adlı gözəllə yatır. bu əsəri uşaq vaxtdı nəşr versiyasını oxumuşam. bildiyin erotika. Nizami sonuncu gözəli nəyi var təsvir edir. (baxma: buna da kalkmazsın bee ) xosrov səhər onunla yenə olur. sonra çobanla görüşür. Çoban da deyir ki, bala bazlığın başın burax ölkə əldən edir. nəysə, bu ibrətamiz söhbətdən sonra, Xosrov qayıdır ölkəni idarə edir. şirin də axırda ona ərə edir. fərhada qalan boşuna külüng vurmaq olur elə (baxma: ferhadin şirini deldiği gibi )
bir də not düşüm: burdakı diqqət çəkən məqam sonuncu gözəlin adının nəriman olmalısıdır. wtf? dediğinizi duyar gibiyim. fars (dilli) ədəbiyyat çevrəsinə aid olmasına baxmayaraq, Nizami əhli-sünnə şairi olub, dolayısı ilə ərəb təfəkkürün təsiri var. nəriman ismi əslində fars sözüdür. sədi şirazinin şahsənəm əsərindəki rüstəmi zalın atasının adıdır. hərfi mənası igid, cəsur, qəhrəman deməkdir. ona görə fars mədəniyyətinin təsiri olduğu yerlərdə bu ad oğlanlara verilən addır. eləcə də bizdə. ərəblər isə ədəbiyyatda bədəni gözəl olan, yəni sexy olan bir qıza bu adı verirlər. ərəb kültürlü yerlərdə də bu ad qız adıdır: Türkiyə. Nizami də eyni xətlə gedib.
edit2: şah sədi şirazidən onu mədh edən bir əsər yazmağı xahiş edir. o da inkar edir. atırlar həbsə. zindanda yanında bir kişi olur. kişi baxır şirazinin saqqalına ağlayır. şair soruşur ki, niyə ağlayırsan? düşünür yəqin nəsə ağıllı söhbət edəcək. deyir, saqqalını görürəm, keçim yadıma düşür, ona ağlayıram. sədi də qardiyana yalvarır ki, açın qapını bu cahillə bir dəq dayanmaq istəmirəm, o əsəri də yazacam. beləcə şahsənəm ərsəyə gəlir.
6. şeirlərindən uydurma mənalar çıxardılan şair. bugün ilk addımlara girdim diplom işinə görə. nizami gəncəvinin iqtisadi baxışları adında referat keçindirdi məni. bir iki cümləsinə görə adamı politoloq, iqtisadçı, filosof zad çıxardırlar. azərilərdə belə potensial var, lazım gəlsə deyərlərki adam smitt, marks, hegel, keyns nizamidən oğurluyub və ya faydalanıb öz nəzəriyyələrində.
14. coğrafi olaraq azərbaycanlıdır. ancaq ethnic background olaraq turkic originla heç bir əlaqəsi yoxdur. ethnic olaraq farsdır. hücum etmədən əvvəl turkification of azerbaijan adlı master tezislerini toplayıb oxuyun
12. gәncәli şairimizdir. mәmmәd sәid ordubadinin qılınc vә qәlәm әsәrini oxuyanda onu daha çox tanıdığım vә öyrәndiyim şairimizdir. әsәr insanda nizamini öyrәnmәk istәyini daha da coşdurur. әsәrdәn nizaminin әn çox sevdiyim beytini yazıram:
o gözәl, incә, sevgilәrdәn şәn
bir çiçәkdir, doğuldu şәbnәmdәn.
9. boş keçən dərslərdə iranlı tələbələrlə nizaminin azərbaycana yoxsa irana məxsus olması haqda uzun uzadı mənasız mübahisələr aparırdıq. sarı gəlinin, dolmanın taleyini yaşıyırdı yazıq şair. qaza gəlib xəmsəni oxumuşduq hamımız.ortaq nəticəyə gələ bilmədik sözsüz ki.nənəsi babası azərbaycanlı olan gənc özünü fars hesab edəndən sonra 12ci əsrə aid olan adam haqqında nə demək olar ki? onları da qınamaq olmaz.sərhədləri yaradanlardı günah
10. edebiyyat söz senetidir.sözün hansı dilde deyildiyinin böyük ehemiyyeti var. nizami gencevi öz dilinde yazmayıb.. hamı bilir ki ,tercüme şerler tercüme eden şairin sayıla biler. xelil rzanın , semed vurğunun , süleyman rüstemin tercümelerinde öz dest xettleri hiss olunur..nizaminin farsça yazmağını o zamanın edebiyyat qanunları teleb edirmiş, amma sadece milli mensubiyetine göre de şair o xalqa aid edilebilmez . o bir dâhidir , amma teessüf ki , farsların onu özünkü hesab etmeye daha çox haqqı var. александр блок rusca yazıb , amma qanında çox az rusluq var , rus şairidi , sürgünde yaşayan şairler de yazdıqları dilin şairi hesab edilibler.. rusiyada yaşayıb rusca yazan yahudi şairlerin de israile heç bir dexli yoxdu.. ye' ni ,dil edebiyyatda herşeyden önemlidir.
19. əsl adı ilyas yusif oğludur.
1141-ci ildə gəncə şəhərində doğulmuşdur. Təhsili ilə dayısı xacə ömər məşğul olmuşdur. Bir müddət saray şairi olsa da , saraylarda yaşamaqdan imtina etmişdir. bizə gəlib çatan divanı 120 qəzəl , 30 rübai və 6 qəsidədən ibarətdir.
şairin lirik əsərlərin əsas mövzusu insan məhəbbətidir. azərbaycan ədəbiyyatında ilk məhəbbət məzmunlu poemanın (xosrov və şirin) və ilk vahid süjet xəttli poemanın(xosrov və şirin) müəllifidir.
onu dünyaya tanıdan isə "xəmsə" əsəridir ki , bu da beşlik deməkdir ,beş poema bu əsərdə toplanmışdır.
bu poemalara aiddir : sirlər xəzinəsi , xosrov və şirin , leyli və məcnun , yeddi gözəl , isgəndərnamə.
isgəndərnamə iki hissədən ibarətdir - şərəfnamə və iqbalnamə.
lirik şeirlərində məhəbbət mövzusuna müraciət etmişdir. irsi dövrünə uyğun olaraq fars dilindədir.
poemalarının məzmunu ,əsasən, hökmdar və xalq münasibətləri ,şərə ,pisliklərə nifrət kimi motivlər üzərində qurulub.
)