bugün məsləhət təsadüfi
sözaltı sözlük
postlar Yoxlama mesaj
5 Yazar
2 Başlıq
6 Entry

türk dilindən azərbaycan leksikasına atmaq istənilən kəlmələr



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
türkcədən dilimizə əlavə olunmalı olan sözlər - turşun antonimi
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+18 əjdaha

59. “Arkadaş” sözüdür.
Belə biri ilə çox yaxın olarsan, ancaq özlüyündə həqiqi dost olmadığını da bilərsən. Yoldaş və ya tanış deyilməyəcək qədər də yaşanmışlıqlar qalar ortada.
Hər belə vəziyyətlə üzləşdikdə dostumdur deyərək dost saydıqlarıma haqsızlıq edirmişəm kimi bir vicdan əzabı çökür üzərimə.

arxadaş sözü var əslində, ancaq işlək deyil, həm də tam olaraq “arkadaş” anlayışıyla üst-üstə düşmür bildiyim qədəriylə.

+9 əjdaha

28. (baxma: yav he he)

ləzzət edirdə bu birləşmə mənə.

+6 əjdaha

58. Öz ana dilini öyrənməyə ərinən, öz dilinin bədiiliyindən xəbərsiz vətəndaşların saf Azərbaycancanı məhv etmək fəaliyyəti. Şəxsən mən türk dilində roman oxumaq istəyəndə qusmagim gəlir. Poeziya deyilən anlayışdan çox uzaqdir. Nə vaxtsa yer üzündə Turan adlı dövlət qurulsa sözsüz ki bu dövlətin paytaxtı nur-sultan, dövlət dili Azərbaycanca olacaq. Bəli

+6 əjdaha

55. ana və atanın evladına müraciət forması. ananın annecim deməsi xoşuma gəlir məsələn.

+5 əjdaha

39. abi. bizdə böyük qardaş ifadəsi heç səmimi səslənmir

+5 əjdaha

20. entrylərdən göründüyü qədərilə çoxunluğu vulqar sözlərdən ibarət olan kəlmələrdir. subyektiv fikrimə gəldikdə isə elə bir kəlmə yoxdur.

+6 əjdaha

7. (bax: zira)

+4 əjdaha

12. (bax: yarrak)

xüsusi ilə də bir dostuna nasılsın yarrağım demək ayrı ləzzətdi

+5 əjdaha

66. rus imperiyası tərəfindən arxaikləşdirilimiş minlərlə türk sözləri.

+3 əjdaha

86. yetinmək
yarğılamaq
onsuz bu başlıqda "önyarğı" sözü hamının arzusu olub-*
hə, bu sözləri biz çox işlədirik normalda, amma təəssüf, bizim dilimizdə yoxdur. əslində, dilimizdə qarşılıqları var:
yetinmək - kifayətlənmək
yarğılamaq - mühakimə etmək, bəzən tənqid etmək ifadəsi də oturur.
amma gördüyünüz kimi hər ikisinin də qarşılığı ərəb-fars mənşəli sözlərdir. mən tapa bilmədim bu sözlərə milli mənşəli qarşılıq. amma onsuz yaxın zamanda lüğət tərkibinə daxil olacaq deyə düşünürəm. çünki bu sözlər çox işlənir. ona görə də mən çox da türkcə sözlərin nitqimizdə işlənməsinə qarşı deyiləm. əvvəl qarşı idim-* lakin indi görürəm lazımdır. işləndikcə bunlar da oturuşacaq.
bir də məlumat verim burda:
dilimizdə "şımarmaq" və "yansımaq" sözləri də yoxdur. bi çoxunun nitqində yer alır amma

+5 əjdaha

11. (baxma: lan :d)

+3 əjdaha

15. "düzəldi hər yarağımız, qaldı saqqal darağımız" deyimini yadıma salan başlıq.

+3 əjdaha

84. Dilimiz bombadı əslində, sadəcə akademik səviyyədə kitablarımız yoxdu və gündəlik hadisələr və hərəkətlər bəsit olduğundan elə bilirik ki, dilimiz kasaddır. Halbuki, fikirlərimiz və düşüncələrimiz sadəcə anlıq olayların nəticəsi olaraq formalaşdığından elə bilirik ki, vəsəllam, elə budu bu dil.

Hə, yeni sözlərə ehtiyac var, kimsə bunu inkar eləmir. Amma daha, birəbir türk dilindən kopyalamaq lazım deyil, sonra ortaya qəribə bir şey çıxır. hər şey avropadan, dolayısı ilə qərbdən gəlirsə, elə yeni sözləri de qərbdən ala. Bilərik. Müsbət tərəfi: ilkin mənbə və türklər də ordan götürüb. Yəni, biz türklərdən bəzi sözləri götürsək, məna itir. Çünki oranın yazarı, mütəfəkkiri o sözü avropa dillərindən borc alanda və ya özü-özündən kəsf edəndə anadolu insanını nəzərə alıb kəş edib. (baxma: göz önünde bulundurmak yaza bilərdim).
Ağzı yaylana-yaylana " yeğeeeennn " deyən adamdan, bütün kəndin bir-birinə keçirdib, sonra mügə anlıda çıxıb məsum dindarları oynayan adama "syon" söz sonluqları bomba kimi də yapışır. Onlar fransızların tion ( syon) söz sonluğunu olduğu kimi qəbul edib, biz də rusların ция-sını siya ilə milliləşdirmişik.
Azərbaycan dilinin ən böyük dərdi əncəbi sözləri eşitdiyimiz dildə yazmaqlarıdı. Eynilə Ruslar kimi. Ruslar bunu edir, çünki latın sözleri birə-bir öz kiril əlifbasında əvəz edə bilmir. Məcbur qalır apple sözünü rusca yazsın. Biz isə əppl, appl və s. Yaz bunu apple getsin də. Təkcə bu söz deyil, doludu gündəlik rəsmi qəzetlər bu cür sözlərlə.

Dilin inkişafı üçün ədəbiyyat və fəlsəfə inkişaf eləməlidir, bol-bol elmi kitablar tərcümə edilməlidir ki, insanlar bilsin nə var, nə yox. Yoxsa, bilmədiyin bir mövzu olur, axtarırsan, öz dilimizdə heçnə tapmırsan, rahat olsun deyə türk dilinə yönəlirsən və tapırsan bir şeylər. O mövzunu hansı dildə ilk dəfə oxusan, elə biləcəksən ki, o dil zəngindir. Çünkü, fikirlərin o mövzu ətrafında ilk dəfə o dildə formalaşdı. sonra da deyirsən ki, dilimiz zəifdi və s. və i. (baxma: abi türk dili yaaa, irmağının akışına ölürüm, biliyommu) eynilə Azərbaycandakı russkiy yazıçnıların düşdüyü gülünc vəziyyət.

+4 əjdaha

57. Sözlərdəki e ni ə edəndə azərbaycanlaşdırmaq. sanmaq, anmaq kimi sözlərin sadəcə türk dilinə məxsus olduğunu düşünənlərin etdiyi şey. Zato, uje'dən sonra zatən sözünün dəblənməsi

+3 əjdaha

71. Tatmin olunmaq

+2 əjdaha

8. telefona zeng elemek , meselcun : canim seni caldirdim caldirdim amma kaldirmadin))

+2 əjdaha

76. (bax: piç)

+2 əjdaha

75. (bax: ukde)

Tdk link -ya görə mənası aşağıdakı kimi olan söz:
"Sözlük anlamı, içe dert olan şeydir. Bir konunun kapalı kalmasından ötürü duyulan derin bir üzüntü halidir."

Bu tərifdən sonra başqa sözə ehtiyac yoxdur...

+2 əjdaha

73. takıntı.

+2 əjdaha

70. Söz yox amma ifadə kimi "edebiyat yapma" ifadəsi. Bizim dildə çox mənasız səslənir: "ədəbiyyat eləmə" ...

+3 əjdaha

49. (baxma: gelişigüzel ) yəni nə gözəl gəlmiş kəlmə ağzıma amma təkcə gəlməsi gözəl olub. kəlmənin özü yersiz də olmuş ola bilər

+2 əjdaha

21. ne ayaksın ? bu birləşmə bizdə də olsa yaxşı olardi çünki tez-tez lazım olur

+2 əjdaha

2. (bax: piç )

+1 əjdaha

83. Kafayı yemek, kafayı sıyırmak.

+3 əjdaha

87. (baxma: paçoz)
(baxma: gudubet)
(bax: varoş)

(baxma: vurdumduymaz) "vecsiz" sözü bu qədər yaxşı səslənmir.
(baxma: enayi) "lox" çox kobud səslənir.
(bax: saçmalamak)
"boş danışmaq" və "quşlamaq" tam qarşılığını vermir.
(baxma: sıvışmak/sıyrılmak) "aradan çıxmaq" və "aradan cırmaq" tam qarşılığı deyil.
(bax: abaza)

(baxma: kezban)
(baxma: boş yapmak) bir çox dildə bu ifadə var bildiyim qədərilə amma bizdə yoxdur. Məsələn, Farscada "Khali bastan" "boş bağlama" kimi hərfi tərcümə olunsa da eyni mənaya gəlir. Bizdə isə ümumiyyətlə qarşılığı yoxdur.



hamısını göstər

türk dilindən azərbaycan leksikasına atmaq istənilən kəlmələr