80. çoxları tərəfindən səhv bilinən şeylərdən biri də sevginin satın alına bilinəcəyi düşüncəsidir.
bəsit bir şəkildə açıqlayacam. əslində bu mövzu kitabını yazıb qapı-qapı paylanılmalı mövzudur amma həvəs yoxdur.
deməli kişi və qadın münasibətlərini və ümumiyyətlə insan münasibətlərini anlamaq üçün ixtisasınız olmasa belə psixologiya və neuroscience oxuyun. tonla kitab var, sonra üzülüb ağlamamaq üçün açın oxuyun. yoxsa düşürsüz sözlüyün, insanların canına.
məlum məsələdir ki son zamanlarda sol frame həm də məsləhətxanada tez-tez sevgilimi necə unudum, köhnə sevgilim həyatımı məhv etdi, onun üçün özümü qurban verməyimə rəğmən məni sevmədi və s. kimi başlıqlar görürük, plyus da təəssüflənirlər ki bəs niyə belə oldu. gəlin izah edim.
bayaq məsləhətxanada bu şərhi gördüm:
bir qiz var idi bakida sevdiyim. menim evim rayondadir,ailemde rayonda yasayir. bu qiza gore cixib getmisdim bakiya. gah qohum evinde,gah kirayelerde qaldim 2017ci ilde. bakida bir agir is tapmisdim,ofislere,evlere gah laminat gah kavrolit gah linolum vururdum...
6 nəfər də əjdahalayıb, əcəb ediblər. yəqin o 6 nəfər də deyib ki oybla, bu qədər həyatından taviz verən biri niyə tərk edilib axı. həmin 6 nəfər şərhdəki altmətni görə bilməyiblər, yazarın özünün də gördüyünə əmin deyiləm baxmayaraq ki öz fikirləridir. indi açın gözlərinizi, alt mətnə baxın.
yazar burda qız üçün tavizlər verdiyini, önünə çıxan fürsətləri qız üçün əli ilə kənara itələdiyini, bütün həyatını qız uğrunda məhv etdiyini deyir. bura qədər okay. amma diqqətlə oxuyun. yazar burda qıza etdiklərinin qarşılığında yəni qıza öz həyatından ayırdığı zamanın, öz ömründən verdiyi borcun qarşılığında sevgi dilənir, direkt mənə borclusan çünki sənin üçün bla bla şeylər etmişəm demir amma altmətn və yazarın altşüuru bunu hayqırır: mən sənə bunları etmişəm, qarşılığında da sən mənə sevgini verməli idin, mənə bir ömür sevgi borclusan!
başa vurmaq deyil ha bu, başa vurmaq ayrı şeydir, yazar burda qızdan borcunu geri istəyir. bunu direkt deməyi də özünə sığışdırmır, diqqətlə baxsaz görərsiz ki yazar açıq aydın bunu deyəndə əslində necə iyrənc bir mənzərə ortaya çıxır və ürək bulandırır. yəni sənin üçün etdiklərimin hamısı qarşılığında məni sevməyin üçün idi, necə məni sevməyə bilərsən?
diqqət edin. bir adamın mən sənə filan qədər qiymətlik maşın almışam, necə məni sevməyə bilərsən deməyi ilə eyni şeydir əslində. eyni dərəcədə iyrəncdir. yazar yazıq görünməyə çalışır və mağdur ədəbiyyatı edir. insanlar da bunu bir gözəl yeyir halbuki ortada olan tam olaraq budur:
borcumu qaytar, sev məni!
bəs niyə belə düşünür insanlar? deyim sizə. çox bəsitdir əslində. uşaqlıqdan bu cürə qarşılıqlı alış-veriş, konkrakt üzərində qurulur insan münasibətləri. hamının anası hələ 4-5 yaşlarında ikən uşağa tənbeh edir ki əgər yaxşı uşaq olsan, sakit olsan, sözə baxsan qarşılığında şokolad alacaqsan. bu tərzdə böyüyən uşaq böyüyəndə də fikirləşir ki qıza onun istədiklərini verəcəm, qız da qarşılığında məni bir ömür sevəcək, borcludur axı mənə, aramızda kontrakt var, mən ona həyatımdan taviz verəcəm, o da mənə ürəyindən bir parça ayıracaq. məntiqli kimi görünür amma insan beyni işin içinə girəndə bax orda işlər qarışır.
bir insanın sizə qarşı ona həyatınızdan borc verdiyiniz üçün, sizə borclu hiss etdiyi üçün sevgi hiss etmə ehtimalını yazacam indi: qocaman bir sıfır.
sevgi pul ilə, tavizlərlə, mən sənə x etmişəm, sən mənə necə y etmədin kimi kontraktlarla satın alına biləcək bir şey deyil. sevgi borcluluq hissi deyil. ən pisi və bilmədiyiniz tərəf isə bilirsiz nədir?
qarşı tərəf də sizin bu ona olan hayqırışınızı öz beynində yaşayır. o vicdansız dediyiniz, məni tərk edib öz həyatına baxdı və ona etdiklərimin qarşılığı olaraq mənsiz həyatı seçdi dediyiniz qız da içində sizə qarşı borclu hiss edir, beyni ona qışqırır ki axı necə sənin üçün bu qədər şeyi etmiş birini sevmirsən, ondan qaçırsan? və tam da burda işin içinə Leon Festinger tərəfindən keçən əsr ortaya atılmış cognitive dissonance adlandırılan diskomfort vəziyyəti girir. gəlin açıqlayım.
qızı sizdən uzaqlaşdıran içindəki sizə qarşı olan həmin borcluluq hissidir. cognitive dissonance vəziyyətində beyin bir-birinə zidd düşüncələr arasında qalıb diskomfort yaşayır, bu ziddiyəti həll etməyin yolu olaraq isə ziddiyəti yaradan duyğulardan, insandan, x,y-dən qaçmağı görür. yəni sizə borclu hiss edən biri bu situasiyanı yaşayır, sizə qarşı borcluluq ya sevgi hiss elədiyinə belə qərar verə bilmir, çarə olaraq da uzaqlaşmağı görür.
bunun günahkarı hansı tərəfdir bəs? məsləhətxanada həmin şərhi yazan qaqaşdır günahkar. niyə? belə insanlar hər nə qədər saf kimi görünsələr də, səmimi görünsələr də və bəlkə də öz içlərində belə olsalar da, yəni bu deyəcəyim şeyi bilərəkdən düşünməmiş olsalar da altşüurda belə düşünürlər: mən qarşı tərəfə nə qədər həyatımdan borc versəm, qarşı tərəf özünü mənə nə qədər borclu hiss etsə, özümü nə qədər çox qurban versəm bir o qədər onun sevgisini satın ala bilərəm. mən ona həyatımdan borclar verərəm, onun üçün işimdən, gələcəyimdən vaz keçərəm, bunlarla da onun sevgisini satın alaram və bu sevgi bir ömür olar çünki qarşı tərəf bunları dəyərləndirməlidir axı (bu adamın düşüncəsinə görə qarşı tərəf buna borcludur axı)
indi görürsüz nə qədər iyrənc səslənir? o bəyəndiyiniz şərhin altmətni və həmin şəxsi bunları etməyə motive edən şey budur əslində. əksi olsaydı bu gün borcunun qarşılığı üçün qıza hayqırmazdı. deyərdi ki, bir münasibət yaşamışıq və qarşılıqlı/qarşılıqsız tavizlər olub, alınmayıb, bitib. vse. mövzu bağlandı.
bir qohum var idi. şirkət qururdu, layihə və s. hamısı hazır idi. şəriklər də var idi, qohum da, şəriklər də külli miqdarda pul qoymuşdu şirkətin ərsəyə gəlməsi üçün və hər şey alınsa idi ölkənin ən zəngin adamlarından olacaqdılar. monopoliya, x, y səbəblərlə layihə əllərində qaldı, bütün yatırımlar kül oldu. şəriklər düşdülər qohumun və bir-birlərinin üstünə ki bəs niyə belə olduq? bu qədər pul qoymuşduq, bəs bu pullar necə olacaq? və s. və s. axır aralarından biri qalxıb demişdi ki bəylər əgər hər şey alınsa və qazanası olsaydıq bunları danışmayacaqdız, hamınız payınızı alacaqdız, qazananda ok-dir amma uduzanda yox? bəri başdan qazanma ehtimalı ilə yanaşı uduzma ehtimalımız da var idi, qazanma ehtimalını beyninizdə önplana qoyub uduza da biləcəyimiz ehtimalını düşünməkdən boyun qaçırmısızsa bunda kimin günahı var?
şirkət qurmaq və münasibət qurmağı eyniləşdirmirəm burda amma mahiyyət eynidir. hər şeyin yaxşı gedib xoşbəxt olma ehtimalınız və bir ömür bir-birinizlə olma ehtimalınızla yanaşı ayrılacağınız və qarşı tərəfin sevgisinin bitmə ehtimalı da var idi lap əvvəldən. münasibət qurulanda tək tərəfli qurulmur və həmişə xoşbəxtlik ilə nəticələnəcək deyə bir qayda yoxdur. hər şeyin belə ola biləcəyini siz də bilirdiz və bu verdiyiniz tavizləri də öz iradənizlə vermisiz, indi digər tərəfi borclu çıxarıb sözlükdə üsyan etməyin ya da insanları bezar etməyin.
bir də deyirəm. bir şeyi oxuyanda altmətninə baxın, diqqətlə baxsaz insanları görə bilərsiz, insanlar çox vaxt məqsədlərinin üstünü ustalıqla örtür hansılar ki qorxur ki açıq-açıq desə insanlar onu qınayacaqlar. məsələn yazarın girib qızın sevgisini satın almaq üçün x qədər şey etdim, onun sevgisi bitdi və ayrılıb getdi, borcumu qaytarmadı kimi direkt düşündüyü ya da düşünməkdən qaçdığı amma altşüurunda olan reallığı deməsi insanların onu qınamasına səbəb olacaqdı, üstünü bəzəyib bir az da mağdur ədəbiyyatı edəndə isə 6 əjdaha ala bilib, insanlar da düşünüb ki adam haqlıdır da, bu qədər yaxşılığa yamanlıq düz deyil. halbuki məsələ üstdə dediyim kimidir.
bu entrydən tutub sadəcə özünüzü düşünün, sevdiyiniz insanı düşünməyin və s. kimi məna da çıxarmayın. çıxarırsızsa da öz probleminizdir. normal şəkildə də münasibətlərdə özündən taviz verən, qarşı tərəf üçün öz zamanı, həyatı bahasına seçimlər edən insanlar var və onlara hörmət edirəm, nəticə olaraq sevdiyi insanlara dəyər verirlər və öz həyatlarıdır. amma o insanlar münasibət bitəndə heç vaxt gəlib mən filan şeylər etmişdim, sən bunları etdin deməzlər, çünki qarşı tərəf üçün öz həyatları, gələcəkləri bahasına etdikləri seçimlərin, verdikləri tavizlərin səbəbi qadına özünü borclu hiss etdirmə istəkləri və bunun qarşılığında qadının sevgisini satın alacaqlarını düşünmələri deyil, sadəcə münasibətin gələcəyini düşünürlər vse. məsuliyyət də özlərinindir. öz iradələri ilə edirlər. heç kəs sizi məcbur etmir onun üçün xaricə getməkdən imtina edəsiz və s. edirsizsə də dediyim kimi hörmət edirəm, münasibətinizin gələcəyini düşünürsüz və haqlısız amma sabah ayrılanda bunun məsuliyyətini qarşı tərəfə yıxmayın, kiminsə sizə borclu qaldığını yazıb ağlamayın bütün günü. di xudahafiz
65. 1.beynimizin 10% qismini işlətdiyimiz məlumatı. beynimiz milyonlar il ərzində təkamül etmişdir ama gündəlik fəaliyyətlərimizdə beynimizin 90%-indən istifadə edirik. beynimizin 10%-ni işlətdiyimiz fərziyyəsi elmi təcrübələrlə çürüdülmüşdür. belə düşünün əgər beynimizin 10%-ini istifadə ediriksə onda beyni zədələnən başı bir yerə dəyən insanlara gərək heç nə olmasın çünki böyük ehtimalla o işlətmədiyi 90%-dən olan bölgə zədələnər buna görə də gərək həmin beyni zədələnən insana heç bir təsiri olmasın. halbuki bilirik ki, başın kiçik bir zədə alması halında nə qədər təsir etdiyini... 10% istifadə edirik sadəcə bir fərziyyə idi və bilimkurgu filimləri üçün yaxşı mövzu idi...
2. kəpənəklərin ömrü 1 gündür yalanı. indiyə qədər ömrü bir gün olan heç bir kəpənək növü tapılmamışdır. kəpənəklərin ömrü 1 həftədən 1 ilə qədər dəyişir.
şayiə 1- telefonu zaryatkadaykən istifadə etmə partlaya bilər həmdə telefona zərərlidir.
şayiə 2- telefonun zaryatkası bitməmiş zaryatkaya taxma yoxsa zaryatka ömrü azalar.
şayiə 3-telefonu gecə boyunca zaryatkaya taxma ziyandır və partlaya bilər
şayiə 4-telefonu aldığın ilk 24 gün zaryatkaya taxmalısan yoxsa zaryatka ömrü az olacaq.
şayiı 5-telefonu usb-dən zaryatkaya taxma həm yavaş dolur həmdə zərərlidir.
məlumat 1- : istilik bataryanıza zərər verir. ümumiyyətlə istiliklə texnologiya çox yaxşı dost deyil. müasir bataryalar olaraq bilinən lityum-iyon bataryalar, mexanizmaları gərəyi öz özünə isinirlər. zaryatkadaykən də daha çox isinirlər və bu da yuxarıdakı şayiələrin yaranmasına səbəb olur. əlavə olaraq istilik az olanda da bataryanın tez boşalmasına səbəb olur. ona görə də otaq istiliyi səviyyəsində saxlamaq, müasir cihazların batarya ömrünü artırır.
alkoqol beyin hücrələrini öldürür. içki içmək beyin hücrələrini məhv edir. bu iddia nə qədər insanlar arasında populyar olsa və gerçəkliyi qəbul edilsə də araşdırmalar zamanı alkoqolla beyin hücrələrinin ölməsi arasında bir əlaqə tapılmamışdır. doğrudur alkoqol qəbul etmək neyronlar arasındaki əlaqəni zəiflədir ama beyin hücrələrini məhv etdiyinə dair heç bir sübut yoxdur.
subliminal mesaj yoluyla beynimizə mesajar ötürürlər iddiası. hər nə qədər insanlar tərəfindən qəbul olunsada bunun da bir yalan olduğu ortaya çıxdı. ilk dəfə bundan istifadə edən james vicary olmuşdu. reklamlardakı görüntülərin 3000-də birinə kadrlar yerləşdirildiyini iddia edərək izləyənlərə kola alın cips alın mesajı verdiyini və satışların artdığını iddia etmişdi. sonradan vigary-ın yalan dediyi ortaya çıxdı. kanadalı bir araşdırmaçı reklamlarda həmən zəng edin subliminal mesajı verdi və bunun heç bir təsirinin olmadığı ortaya çıxdı.
günəş bir atəş topudur və sarıdır mifi. günəşin nə qədər atəş topu olduğu söylənilsədə günəşdən gələn istiliyin yanma nəticəsində ortaya çıxdığı düşünülsədə bu bir mifdir. günəş yanmır, parıldayır və günəştən gələn istilik kimyəvi reaksiya olan yanmanın yox fiziki reaksiya olan nüvə reaksiyasının nəticəsidir. günəş sarı deyil ağ rəngdədir nə qədər baxanda sarı görünsədə, eynilə göyün rənginin mavi olmaması kimi.buna da səbəb atmosferdir. günəşin rəngini müəyyən etmək üçün baxmaq yaxşı fikir deyildir və alimlər rəngini müəyyən etmək üçün cismin istiliyinə baxırlar. əgər heç bir filtr yada rəngləndirmədən istifadə olunmasa günəşin ağ rəngdə olduğu bilinər.
58. zürafənin boynunun təbii seçmə nəticəsində uzanması.orta məktəb dərsliyində zürafənin boynunun uzanmasının səbəbinin 2versiyası verilir.bunun birincisi lamarkın versiyasıdır.geniş kütlənin mənimsəmiş olduğu bu versiyada zürafənin boynunun uzanmağının səbəbi olaraq qidaya çatmaq üçün fərdi məşq göstərilir ikinci versiya isə darvinə məxsusudur.bu versiyada isə zürafənin boynunun uzanmasının səbəbi olaraq təbii seçmə göstərilir.yəni daha uzun boylular qidanı daha çox əldə etdiyi üçün sağ qalmış və nəsillərini davam elətdirmişlər.uzunboyluluq geni isə faydalı əlamət kimi irsən keçmişdir. uzun illər bu versiya qəbul olunmuş və bizim hələ də köhnə kitabların tərcùməsi olan orta məktəb kitablarında bu versiya doğru olaraq öyrədilir.lakin zaman keçdikcə bu versiyanın da səhv olduğu ortaya çıxmışdır.çünki bu zaman zürafənin təkcə boynu deyil,ayaqları da uzanmalıydı.həm də qısa boyunlu fərdlər otla da qidalana bilərdilər.son üzərində durulan ,yəni müasir elmin qəbul etdiyi versiya isə zürafənin boynunun cinsi seçmə nəticəsində uzanmasıdır.belə ki,erkək zürafələr boyunlarını bir-birinə vuraraq döyüşər və daha güclü və uzun boyuna sahib olanlar isə qalib gələrlər.qalib gələn fərd dişilər tərəfindən seçilir və beləliklə çarpazlaşmadan uzun boyunlu erkək və ya dişi fərd doğulur. onu da əlavə edim ki,zürafələrin boynunda da digər məməlilərdə olduğu kimi 7fəqərə vardır.fəqərələr artmamışdır,sadəcə uzanmışdır
9. әqrәbin üstünә spirt tökәndә vә ya alovla hәdәlәyәndә özünü sancıb intihar etmәsi. iş burasındadır ki, әqrәb ani temperatur dәyişikliklәrinә qarşı dözümsüzdür. hәmçinin spirtә qarşı. qeyd etdiyim hallar baş verәndә, әqrәb qıc olur. bu vaxt әqrәb quyruğunu özünә sıxır ki, bu da qıcolmanın nәticәsidir. vә siz bu әziyyәti sonlandırmasanız, әqrәb ölür. sonra da, vay efendim, intihar elәdi. özü dә ki, әqrәbin zәhәri özünә tәsir elәmir. yәni, istәsә dә intihar edә bilmәz.
16.fəthullah gülən və camaatının akp-ni dəstəklədiyini fikirləşmək. #26217 nömrəli entrymdə bunu bir az açmışam. fəthullah gülən erdoğan düşmənçiliyi get-gedə daha aydın görsənəcək, nəysə uzun məsələdi....
110.Polad Həşimovun müstəqil Azərbaycan tarixində şəhid olmuş ilk general olması
Polad Həşimov müstəqil Azərbaycan tarixində şəhid olan ilk general deyil. Müstəqilliyimizdən bu yana 3 generalımız şəhid olub. Polad Həşimovu digər ikisindən fərqləndirən onun "döyüş şəraitində" şəhid olmuş ilk general olmasıdır. Müstəqil Azərbaycan tarixində şəhid olmuş ilk generallar isə 20 noyabr 1991-ci il qarakənd faciəsində həyatlarını itirən ölkənin ilk baş prokuroru ismət qayıbov və dövlət təhlükəsizliyi üzrə müşavir, sabiq daxili işlər naziri Məhəmməd Əsədovdur.
69. 1. yarasalar kor deyil. sadəcə gecə zəif görürlər.
2. belə bir şayiə var ki, barmaqları şaqqıldatmaq sümüklərə zərərlidir. bu məlumat yanlışdır. donald unger adlı alim 60 il müddətində sadəcə sol əlindəki barmaqları sındırmışdır. bu uzun zamanın sonunda sol əli ilə sağ əli arasında heç bir fərqin olmadığı görülmüşdür. unger bu çalışması ilə harvard universitetinin verdiyi "ən qəribə araşdırmalar" mükafatını qazanmışdır.
15. 1) çox şəkər yeyəndə diabet xəstəliyinə tutulmağ - anamcanı hec dəxli yoxdu. şəkər xəstəliyi pankreas vəzinnən inusilin hormonu ifraz edilmədəyi zaman ortaya çıxır.
2) balın arının poxu zənn edilməsi - etağa elə deyil, bal əslində arının qusmağıdı
3) peyğəmbərimiziin sexual manyak və playboy zənn edilməsi - ama elə deyildi, o əslində xədicəni sevirdi
108.Darvinin ölüm ayağında öz nəzəriyyəsini inkar etməsi.
Darvin belə bir şey etməyib. Həqiqətin nə olduğuna keçmədən öncə gəlin bir versiyaya baxaq.
Lap tutaq ki, edib. Tutaq ki, darvin iddia edildiyi - ki, bu cür iddialar ancaq dindar kəsim tərəfindən səslənir, məlumdur ki, nəyə görə - kimi ölüm ayağında təkamüldən şübhə duyub, qəbul etməyib. Bu, onun dediyini əldə bayraq edib təkamülə qarşı çıxmağa əsas verirmi?
- xeyr!
- Niyə?
Analoji bir misala baxaq: əgər Nyuton ölüm ayağında: "mən səhv bilmişəm, cazibə qüvvəsi yoxdur", - desəydi, necə olardı? inanıram ki, bu gün hər kəsin reaksiyası "uy da. Kişi düz bilirmiş e. Heyif ki, əmin olmayıb, sonradan fikrini dəyişib" kimi və ya buna yaxın bir şey olacaqdı. darvin də elə bir ifadə işlətmiş olsaydı - ki işlətməyib, amma biz o ehtimala nəzər salırıq - bizim buna qarşı reaksiyamız da nyutona verəcəyimizlə eyni olmalıdır. Çünki təkamül hazırda elm dünyasının ən tutarlı və sağlam nəzəriyyələrindən biridir və 130 il bundan qabaq indiki halından 10 dəfələrlə zəif və çəlimsiz formada olan nəzəriyyə haqqında elə bir ifadə də artıq heç bir məna daşımır və daşımamalıdır. Ona görə ki adicə, darvinin ölümündən 50-60 il sonra onun ağlında sual yaradan ilkin boşluqların, demək olar ki, hamısı əsaslandırıldı, fosillər tapıldı.
Yaxşı bəs darvin belə bir ifadə işlətməyibsə, bu ifadə hardan çıxıb ortaya? "od olmayan yerdən tüstü çıxmaz". Əslində, doğrudur, çünki darvin bu qəbildən ifadə işlədib. O da göz barəsindədir. Darvin öz notları arasında, təxminən, belə bir cümlə yazmışdı: "gözə nəzər saldıqca ürpənirəm. bəzən özüm də şübhəyə düşürəm ki, belə mürəkkəb orqan necə formalaşa bilər?". Hə, 130-160 il bundan qabaq belə bir söz işlədilib. indi isə elmə məlumdur göz - darvini şübhəyə salan orqan, necə bu hala gəlib çıxa bilib. Əgər bilmək istəyən varsa, aşağıya linki qoyuram, oturub izləsin. Həmçinin, nə vaxtsa bu kimi ifadə işlədən insan görsəniz, ona da bu dediklərimi deyib, videoları izlətdirin.
Qısadan(8 dəqiqə) uzuna(45 dəqiqə) doğru:
əslində isə belə deyil, çünki tər 99% su və 1% duzlardan ibarətdir. duz isə nə qədər kəskin iyə malik olur-olsun, su onu həll edəcək və xarici təsir olmadan, yalnız bu yolla bildiyimiz tər qoxusunun çıxması mümkün deyil. tər iyi dediyimiz şey turşuların iyidir, hansı ki bədənimizdən tər ifraz olunan zaman dərimizdəki bakteriyaların aktivləşməsi və təri parçalaması nəticəsində yaranır.
3. kəpənəyin ömrünün bir gün olması
bəzi növlərinin ola bilər amma ümumən uşaq vaxtında bankaya salıb 1 həftə oynatdığım kəpənəklər olub heç ölmüyüblər.
77. bütün uşaqlığım boyu frankensteinı həkim yox,həkimin yaratdığı həmin o məxluqun adı bilmişəm.13-14 yaşlarımda kitabını oxuyanda bilmişəm.son zamanlarda da anladığım qədərilə belə zənn edən təkcə mən deyilmişəm,film/kitabdan xəbərsiz ancaq səthi məlumatı olanların çoxu “frankenstein” deyəndə məxluqu nəzərdə tuturmuş.
85. qarşınızdakı insana fikirlərinin nə qədər absurd olduğunu göstərmək istədiyiniz vaxt oturub saatlarla rasional bir şəkildə ona həmin fikirlərin absurdluğunu isbat etməyə çalışmaqla o insanın mövqeyini dəyişə biləcəyinizi düşünürsüzsə səhv edirsiz
əslində başlı başına hər hansı mövzuda qarşı tərəfin mövqeyini dəyişdirmək üçün edilən bütün (!) diskussiyalar həmişə uğursuz olur çünki bu üstdəki səhv edilir. bu səhvin qaynağı da budur: insan düşünür ki "önümdəki adama saatlarla səhv düşündüyünü anlatsam və isbat etsəm o insan səhv düşünməyi buraxacaq." amma bilmir ki insan psixologiyası belə işləmir
2014-cü ildə bir neçə elm adamı oturub bunu araşdırırlar və bu araşdırma nəticələrini bu məqalədə yayımlayırlar. nəticə budur: bir insanın düşüncələrinin absurdluğunu göstərmək və mövqeyini dəyişdirməyin ən düzgün yolu həmin insanın düşüncələrinə qarşı cəbhə almaq deyil, o düşüncəni absurdlaşdırmaq və bununla razı olmaqdır. *
wtf deyirsiz bilirəm
tədqiqat bir qrup sağ düşüncəli israil vətəndaşı üzərində aparılır. bu israil vətəndaşlarına fələstinlə müharibənin mütləq olduğunu diktə edən videolar izlədilir, fələstinlilərlə bağlı mövqelərinin absurd, extreme bir şəkildə (fələstinlilərlə müharibə olmadan israilin var ola bilməyəcəyi, müharibənin vacib olduğu kimi) müdafiə olunduğu təbliğat aparılır və nəticə olaraq bir müddət sonra həmin israil vətəndaşlarının fələstinlilərə qarşı mövqeyi dəyişir və hətta seçkilərdə səs verdikləri partiya belə dəyişir. bu insanlar fələstin ilə sülhün vacib olduğunu düşünməyə başlayırlar.
yəni qarşınızdakı insanın düşüncələrinin nə qədər absurd olduğunu ona göstərmək və mövqeyini dəyişdirmək istəyirsizsə bunu o düşüncələrə qarşı cəbhə alaraq bacara bilməzsiz. bunu etməyin ən asan yolu həmin insanın düşüncələrini daha da absurdlaşdırmaq və bununla razılaşmaqdır.
növbəti dəfə biri ilə mübahisə edəndə bunu yadınıza salsaz bəlkə də qarşı tərəfin düşüncələrində nəyisə dəyişə bildiz.
109.Dekartın "düşünürəmsə, varam" sözünün fikrə getmək ilə əlaqəli olması.
Əslində isə, rene dekart bu ifadəni sırf, fikirləşmək, nəyəsə baş yormaqdan yox, şübhələnməkdən, sorğulamaqdan yola çıxaraq deyib və birbaşa olaraq bunlarla əlaqəlidir. Hadisə isə dekartın şaxtalı bir gündə, müharibə əsnasında, dincəlmək üçün girdiyi dağılmış bir kənd evinin içində olan kaminə girərək qaranlıq, isti yerdə oturması ilə başlayır.
...hələ ki, Dekart isti kaminin içindədir və burada gecələyir. Və bu kaminin içindəcə müasir Fəlsəfi düşüncə meydana gəlir. "Cogito ergo sum" - Mən düşünürəm, deməli, mövcudam". Bu cümlə dünya fəlsəfəsinin ən məşhur cümlələrindən birinə çevriləcək. Amma bu cümləni çox vaxt səhv izah edirlər. Belə ki , Dekart əslində deyir: "Mən şübhələnirəm. demək, düşünürəm. düşünürəmsə, deməli, mövcudam". Amma nə deməkdir bu? Bu cümlənin anlamı nədir ki, o, fəlsəfədə bu qədər məşhur olsun? Hamı düşünür və hamı mövcuddur. Burada qeyri-adi nə var ki? Nə üçün bu cümlə ilə radikal şübhə və rasionalizm yaranır.
Dekart kaminin içində düşünməyə başlayır. O, qaranlıq bir yerdədir və heç nə eşitmir. Belə bir yerdə o, dünyanın mövcudluğundan xəbərsiz olduğunu anlayır. Ətrafda şaxta və soyuq var, müharibə meydanıdır, kənddir, amma o bütün bunlardan xabərsizdir. Qaranlıq kaminin içində nə bir səs eşidir, nə bir işıq görür. Və Dekart bu darısqal kaminin içində özü-özlüyündə düşünür. Əgər hisslərim mənə yalan danışa bilirsə, əgər mən müharibə meydam içində özümü sükutda və qaranlıqda hiss edirəmsə, demək, mən reallıq haqda səhv fikirdəyəm. Yaxşı, bas mən nədə 100 faiz əmin ola bilərəm?
Mən 100 % əminəm ki, yaşadığım dünya gördüklərim həqiqidir?
- Xeyr. Mən buna 99% olsa da, 100% əmin deyiləm.
Bəlkə, uzun bir yuxu görürəm? Bəlkə, şeytan məni aldadır və mənim gözümə yalançı bir dünya göstərir? Dünyanın mövcudluğuna tam əmin ola bilmərəm. Bəlkə, bütün bu dünya mənim təxəyyülümün məhsuludur?
Daha sonra o düşünür - yaxşı, bəs insanlar? Onlar, həqiqətən, mövcuddurmu?
Diqqət edin, 16-17 -ci əsrdə, virtual reallıq olmayan bir dövrdə, robotlar olmayan bir dövrdə bu əsgər kaminin içində düşünür ki, bəlkə, məni əhatə edən insanlar heç insan deyil. Bəlkə, onlar mənim beynimdə yaranmış təxəyyülün bir hissəsi, ya da şeytanın məni aldatmaq üçün uydurduğu oyuncaq adamlardı. Müasir dildə desək virtual adamlardı.
Onların mövcudluğuna 99% əminəm, amma 1% şübhələnirəm.
Daha sonra Dekart düşünür. Yaxşı, bu dünyanın varlığından amin deyiləm, o biri insanların da varlığından əmin deyiləm, özüm necə? Mən varam? Zülmət kamində o nə əllərini görür bədənini. Bəlkə, beş hiss məni aldadır? Əgər hər şeyin mövcudluğunu beş hiss ilə anlayıramsa, mən necə əmin ola bilərəm ki, onlar da mənim təxəyyülumun bir hissəsi deyil? Axı yüzlərlə ruhi xəstə var ki, yataqlarında uzanıb böyük qoşun ilə xaç yürüşüna gedən sərkərdə olduqlarını düşünürlər. Əslində isə, bu onların təxəyyülüdür. Bəzi ruhi xəstələr özlərini, ümumiyyətlə, heyvan cildində görür. Demək, mən də öz bədənimin, şəxsiyyətimin mövcudluğuna əmin ola bilmərəm. 99% əminəm, amma 100% yox.
Bu zaman Rene Dekart riyaziyyatçıya məxsus bir məntiqlə 0 nöqtəsinə gəlib çıxır və koordinat sisteminin başlanğıcında dayanır. Elə bir radikal məvhum olmalıdır ki, mən ondan şübhələnməyim. Və o yapışır elə "şübhə”-nin özündən. "Mən şübhələnirəm - bu, yüz faiz belədir. Şübhələnirəmsə, düşünürəm - bundan da yüz faiz əminəm. Çünki hal-hazırda bu baş verir. Və əgər mən düşünürəmsə, demək, mən Mövcudam".
Bəlkə başqa bir dünyada, bəlkə, başqa bir bədən formasında, ya heç bir forması olmayan, düşünə bilən bir mövhumam. Bəlkə, ruham, ya hansısa insan olduğunu təxəyyül edən qaya, enerji. Amma düşünməyim mənim 100% mövcud olduğuma sübutdur. Bununla o, Rasionalizmin əsasını qoyur. Rasionalizm (yunanca Rationalis) - yəni düşüncənin, məntiqin hər şeydən öndə olması və onların köməyi ilə digər məvhumların izah olunması deməkdir.
Bu, həqiqətən, bizi düşünməyə vadar edən fəlsəfi görüşdür...
98. 1)n.bonapartın qısa boy olması. əslində əvvəllər bu barədə daha çox eşidirdik. sonradan bu məlumatın doğruluq payı azaldı. azalma payında həqiqət də var. bonopart bilindiyi kimi çox da qısa boy deyildi. fransız mənbələrində onun 5'2" yazılır. ingilis ölçü normasına görə bu edir 155 sm. ancaq fransız normasına görə isə bu rəqəm 170 smdir. ingilis və fransızlar eyni ölçü sistemlərini istifadə etsələr də ölçü fərqləri vardı
2) qladiatorların fit bədən formasına sahib olması. döyüşə girirdilər deyə onları daha atletik bədənə , əzələlərə sahib olduqlarını təsəvvür edirik . amma elə deyil. bunun da öz səbəbləri var. əvvəla qladiatorlar o dövrün şoumenləri idi. imperator və tamaşaçıların əylənməsini təşkil edirdilər. nə qədər çox qan görürdülərsə tamaşaçılar daha çox coşurdular. bu ağır şəraitdə onların daha kök olması vacib idi. kök olmaq üçün də bədəndə yağ təbəqəsinin olması vacib idi. həqiqətdə onlar arıq və əzələli yox kök olurdular : https://archive.archaeology.org/0811/abstracts/gladiator.html
3) samuraylar. onların adın eşidəndə gözlərimizin önünə əlində katana döyüşçü gəlir. amma əslində samuraylar qılıncı çox da sevmirdilər. çünki onların əsas məşğuliyyətləri oxçuluq sayılırdı.
4) misir piramidalarının bildiyimiz kimi sarı olmaması. piramidaların xarici ağ əhəng daşından hazırlandığından ilkin rəngləri ağ idi. zaman keçə-keçə əhəng daşı ağlığını itirərək indiki görünüşünü alıb
43. şirlәrin böyük pişiklәr ailәsinin şahı olması. sikimin başıdılar blәt -*
demәli uşaqlıqdan heyvanlara marağı olan biri kimi, heyvanlar haqqında sәnәdli filmlәrә baxmışam, tapa bildiyim hәr qaynaqdan haqqlarında nәsә oxumuşam. o vaxtlar uşaq ağlımıznan hәmişә mübahisә eliyirdik. şir daha güclüdü, yoxsa pәlәng deyә -* vә 20 yaşıma qәdәr özümnәn başqa bu suala pәlәng cavabını verәn görmәmişәm. ama sikәllәr, әtağa *
әrgәn mood: on
bu yetimlәrin adicә çәkilәrinә vә ölçülәrinә baxanda, hansının daha üstün olduğunu demәk olar. hәr hansı bir yetişkin pәlәng, bir yetişkin şirdәn ağır vә uzun olur. adi sibir pələnglәri 360kq-ya qәdәr böyüyә bilir. normalda 300kq olurlar. afrika şirlәri isә maksimum 250 kiloqrama qәdәr böyüyә bilirlәr. başqa da, şirlәr sosial heyvanlardı. sürü halında ovlanıb, sürü ilә döyüşürlәr. pәlәnglәr isә tәk ovlanır, ona görә bir canlını daha tez necә öldürmәk tәcrübәsinә sahib olurlar. ümumiyyətlə, pәlәnglә şirin qarşılaşmasında, şirlәrin qalib gәlmәyi az görülüb. youtube-da da, 2-3 pәlәngin bir sürü şiri qabağına qatdığı videolar doludu. әn son 2011dә, ankarada bir zooparkda, pәlәngin şiri bir pәncә zәrbәsi ilә öldürdüyü faktı yadımdadı. *
informasiya dәstәyi: wikipedia
(baxma: everyday i am bekaring)
5 il sonra gələn edit: entry bəyənildi, gördüm -* yuxarıda oxuduğunuz hər şey yanlışdır. şirlər çəki, çənə gücü və fiziki güc olaraq daha zəif olsalar da, saçlarına görə boğula bilmirlər. həmçinin şirlər ömürlərini döyürəşək keçirdikləri üçün gladiator həyatı yaşayırlar və pələnglərdən qat qat üstün döyüş təcrübələri və dözümlülükləri olur. çox maraqlıdısa, kolizeydə keçirilən heyvan döyüşlərinin arxivlərini oxuya bilərsiniz.
88. həqiqətən çox adam tərəfindən qarışdırıldığını gördüyüm üçün yazmaq qərarına gəldim, çox adamla rastlaşmışam ki baldır deyəndə budu nəzərdə tutur.aydınlıq gətirmək üçün deyim ki, çanaqdan dizə qədər olan nahiyə bud, dizdən ayaq biləyinə qədər olan nahiyə isə baldırdı
1. bir çoxlarının inandığı ama əsli başqa cür olan şeylerdir.misal,
buqələmunlar olduqları yerə əsasən rəng dəyişdirmirlər, buqelemunlar emosialarına əsasən rəng deyişdirir, qorxanda, sevinəndə, qarşı cinsi gördükdə və s
90. Uğurböcəklərinin uğurlu sayılma səbəbləri xallarına görə bilinməsi yalnışdı.
illər öncə əkinçilər tərəfindən uğurböcəyi deyə adlandırılan parabüzənlər (umarım düz yazdım) tarladakı böcəkləri yediklərindən həmin il bol bərəkətli olarmış. Ona görə də bu böcəkləri gördüklərində öldürmürlərmiş, uğur deyil bərəkət gətirir anlayışı ilə məhşurlaşıb
100. tam taxıllı peçenye, biskvit, keyklər heç də dietik, aşağı kalorili deyil. ən az şokolad qədər kalorilidir(~500 cal.). marketinqin qurbanı olmayın, dietik snacks axtarırsınızsa meyvədir ən yaxşı seçim.
digər alternativ, popkorn ola bilər, bizə deyilənin əksinə popkorn heç də yüksək kalorili deyil (mikrodalğalı sobada yağsız, az duzlu partladılmış). əksinə, bol liflidir, bu da bağırsaq sağlamlığı üçün önəmlidir.
105. Misirdəki piramidaların kölələr tərəfindən inşa edildiyini zənn etmək. arxeoloji araşdırmalar sübut edir ki, piramidaların tikintisində yüksək maaş və keyfiyyətli qida ilə təmin edilən yerli (misirli) işçilərdən istifadə edilib. *Hollywood*'un tarixi cəhətdən səhv olan filmləri sağolsun, hamı elə bilir kölələri ac-susuz ölənə kimi piramidaların tikintisində istifadə ediblər.
107.tüklərin qırxdıqca daha da çoxalıb qalınlaşması.
Mifdir. tükü kəsəndə kütləşir deyə insanın gözünə qalın görünür.
tükün uzanması, tüklərin çoxalması sırf genetik faktorlardan asılıdır. Əgər elə olmasaydı qoltuq altı tükləri ayaq tüklərindən 50% daha tez uzanmaz, məndən 3-4 yaş balaca, üzünü daha gec qırxmağa başlamış oğlanın saqqalı məndəkindən daha çox olmazdı.
Həmçinin, Hər bölgədəki tüklərin özünün uzanma sürəti və ildə maksimum uzanma həddi vardır. Misal üçün, saçlar normal bir insanda normal şəraitdə ildə 10-15 sm arası*
lap dəqiqi, gündə ~0.3 mm, ayda ~1,25 sm
uzanır.
92. Çox adam tərəfindən bilinir, bəlkə. Amma son vaxtlar səhv bilən çox insanla qarşılaşıram. The scream əsəri Vincent Van goghun deyil, Edvard munch əsəridir. Portretin orijinal görüntüsü isə belədir:
Bu isə bir növ parodiyadır. Starry night-la miks edilib:
ikisi də məşhur ekspressionizm nümunələridir.
75. Çoxları qurbağalara toxunmağın əldə ziyil çıxardığını deyir. Ancaq əslində ziyil insanın bədənində olan virusla əlaqədar yaranır. Və bu virusa başqa heç bir canlıda rastlanmır. Əgər əlində ziyil olan insana toxunsanız əlinizdə ziyil yarana bilər amma qurbağanın boynundan bu yükü atın.
Ancaq qurbağaların üzərində, əsasən qulaqlarının arxasında qabarıq ziyillər vardır. Bunlar da təhlükə anında südə bənzər maddə ifraz etməyə xidmət edir. Bu maddə əlinizi qızardır, göynədir, ya da maddələr mübadiləsinə və s. Mənfi təsir göstərir. Ona görə də məndən olsa siz yenə də qurabağalardan uzaq durun.
113. insan bədənində həm tüklərin, həm də qılların olması səhv məlumatdır. insan da daxil olmaqla, heç bir məməli növündə tüklər yoxdur, qıllar vardır. Eyni şəkildə, qılları olan hər canlı da məməlilər sinfinə mənsubdur. Tüklər ancaq quşlarda mövcuddur. Yəni, bu xüsusiyyətlər yalnız bu canlı növlərini ehtiva edir. qıl və tükün zahiri görkəm oxşarlığı əsasında bu iki sözün sinonim kimi işlənməsi, bunun doğru olduğunu göstərmir. qıl və tükün bir-biri ilə həmcins quruluşda olmadığı və biri quşlara, digəri isə məməlilərə məxsus uzantı olduğundan ötrü fərqli epidermal uzantıların adlandırılması üçün də onlara fərqli adlar qoymağa ehtiyac var.
əlavə 1: mövzu "tük" sözünün örnəyini verdiyiniz etimoloji keçmişi deyil, mövzu quşdakına da, insandakına da eyni adın verilməsidir. bizim dil üçün də bu xarakterikdir. ülgüsüz, yazdıqlarımı yenidən və diqqətlə oxuyun, zəhmət olmasa.
Əlavə 2: sarkazm ələsalmanın ən şiddətli halıdır, btw. məhz buna görə o meme'i paylaşdığınız aydındır.
81. 1-Nəyşənin içinə siqareti onun təsirini azaltmaq üçün deyil joint yansın deye qoyurlar. Joint ancaq nəyşədən ibarət olanda yanmır, min cür əziyyət çəkirsiz.
2-Ən çirkli yer unitazdır söhbəti çox səhvdir. Unitaz əslində o qədər də çirkli yer deyil. Otaqdakı ən çirkli şeylərdən biri əslində pultdur.
3-Qızlar oğlanda xarakterə daha önəm verir. Həə, bu da çox babat mifdi. Elə qəşəng də pulu sevirlər ki, səni dünyadan soyudur lap.
4-Oğlanlar qızda xarakterə önəm verir. Həə, oğlanlar, özüvüz başa düşdüz də. Yuxuda şeyinə toxunmadan sxoy vura bilən canlının səncə xarakter vecinədi?
5-Yad insan səni sevə bilər. Bu da səhvdir. Anandan başqa səni kimsə həqiqi anlamda qarşılıqsız sevmir. Böyüyəndə başa düşərsən bunu.
94.israrla səhv yazılan sözlər başlığına yazmaq istədim, amma bunun tək yazmaqla yox, deyilməklə də əlaqəli olduğunu nəzərə alıb bura yazmağın daha düzgün olduğunu düşündüm. latın mənşəli minimal, maksimal, optimal, ekstremal sözlərindən əvvəl "ən" sözünün işlədilməsi artıqdır. çünki onsuz da, bu sözlər hansısa son nöqtəni təyin edirlər. yəni, məsələn, "optimal variant" dedikdə biz, onsuz da, ən yaxşı olan unikal, tək halı nəzərdə tuturuq, bundan başqası yoxdur. bu halda "ən optimal" demək, sadəcə olaraq, söz artıqlığı yaradır danışıqda. eyni şey "ən maksimal", "ən minimal" , "ən ekstremal" ifadələrində də keçərlidir.
55. gulfstrim cərəyanı termini. məktəb vaxtından kitablarda da yol verilmiş xəta idi. stream sözü elə cərəyan demək olduğundan çeviridə gulf cərəyanı cərəyanı anlamı yanlışdır.
48. 90-cı illər rusiyasındakı oliqarxların özəlləşdirmə kimi iqtisadi siyasətlərini yeltsinə və rusiya dövlətinə qəbul etdirdiyini fikirləşir çox adam. amma ki, belə deyil özəlləşdirmə də market iqtisadiyyatına keçid də yeltsinin baş naziri yeqor qaydar tərəfindən qəbul olunmuş və təşviq edilmiş proseslər idi. boriz berezovski xaric bütün oliqarxları da ortaya çıxardan qaydar özü idi. abramoviçə çukotkanı verdi, xodorkovskiyə yukosu,qusinskiyə ntv-ni, çubaysa ros elektriki və s. yəni ki qaydar hamısını seçdi, yüksəltdi və dövlət obyektlərini bunlara satdı.
11. bütün böyük tutuquşuların sözləri əzbərlədiyi və sadəcə təkrarladığı.
tutuquşu növləri var ki, 4 yaşlı uşaq iq-ü var onlarda. düşünərək danışa bilirlər.
73. 1)big bang nəzəriyyəsində kainatın partlayışla yarandığını düşünmək. Əslində patrlayış olmayıb partlayışın olması üçün sahə lazımdır. Bu nəzəriyyə hər şeyin sıxılmış kütlənin şişərək indiki hala gəldiyini deyir.
2)insanların meymunlarla eyni əcdaddan törəndiyini düşünmək. Əslində indi meymun yoxdur. indi bizim "şimpanze", "qorilla" və digər meymun növü adlandırdığımız canlılar meymun deyil meymundan törəyənlərdir. Bu haqda məqaləni atacam buraya. Həmin sayt təmirdədir deyə daxil olmaq olmur.
3)xristian və iudaistlərin allaha inandıqlarını düşünmək. Əslində nə incildə nə də tövratda "allah" deyə bir söz yoxdur. Musəvilikdə tanrının adı "yəhva" xristianlıqda isə "müqəddəs ruh"dur.
4)bir cismi tərəzi ilə çəkirik görürük məsələn 5 kq-dır. Buna "çəkisi 5 kq-dır" demək elmi xətadır. Çəki ağırlıq qüvvəsidir. Vahidi nyutondur. Məsələn deyirəm sən yer planetində 50 nyutonsansa yupiterdə uzaq başı 2-3 nyutonsan. Kütlə isə sənin ağırlığındır. Sən 90 kq-sansa kainatın hər yerində eyni ağırlıqda olursan.
5)nar və fındıq ağac deyil. Koldurlar. Bitkilər gövdə quruluşuma görə 3 növə ayrılır: kol bitkiləri, ağac bitkiləri və ot bitkiləri.
38. ərdoğanın amerikanın adamı olmağı söhbəti və ya putinin anti-amerikançı olduğu söhbəti. ərdoğan 2009-dan bəri abşın qara siyahısında olan hamas və şimali sudan diktatoru əl-bəşirə dəstək verir. israili birləşmiş millətlər təşkilatına verib. ancaq məsələn suriyadakı baas rejiminə qarşı və ya balkanlardakı siyasəti abşla bir yeridir. yəni sözümün canı odur ki adam abşın adamı deyil bir çox məsələdə qarşı da çıxıb bizim millət elə uşaq-uşaq şərh verməyi bilir ordu israilin adamıydı nə bilimi filankəs abşın fəşmənkəsi ərəb şeyxləri dəstəkləyir və s. bunlar hamısı boş söhbətdi abş və türkiyənin geopolitik maraqları üst-üstə düşəndə birgə işləyirlər-ki çox vaxt düşür türkçülük nəzərindən baxanda abşın da türklərin də üç əsas düşməni çin, rusiya və irandı və s. düşməyəndə də işləmirlər ona görə ərdoğan amerikanın adamıdı söhbəti gülməlidi. eynilə putin anti-amerikaçıdı demək kimi amerika əfqanıstana girəndə ən çox putin yardım eləmişdi indi də edir, sadəcə maraqlaər 95 faiz ziddir deyə çatışmadadırlar. yəni düşmənçilik zad yoxdu geopolitikada sabah birisi gün çin rusiyanın torpağına göz dikəndə rusiya amerikaya yalvaracaq ki çinə qarşı birləşsinlər və s. beynəlxalq siyasətdə maraqlar olur duruş yox.
)
yayımlayırlar. nəticə budur: bir insanın düşüncələrinin absurdluğunu göstərmək və mövqeyini dəyişdirməyin ən düzgün yolu həmin insanın düşüncələrinə qarşı cəbhə almaq deyil, o düşüncəni absurdlaşdırmaq və bununla razı olmaqdır. 
