61. oğlan olmamışam deyə məni öldürmə cəhdinizi üzü-üzümə demisiz, canınız sağ olsun. günah mənimdi, qızam, üzrlü sayın. gətirib atmısız məni bu yekə heçliyin tam ortasına. nə ata qayğısı görmüşəm, nə bircə dəfə "qızım" sözünü eşitmişəm, nə bir dəfə "nəyin var?" sualın vermisiz, nə qayğım çəkilib, nə maddi, nə mənəvi təmin eləmisiz, heç nə, alabaşına külbaşına təhsildən başqa heç nə. eybi yox, keçirəm. bu gün mən varamsa o "mən"i yaratmağımda sizdən öyrəndiyim tək şey "valideyn necə olmur?" sualıdı. çox çox minnətdaram. sizdən biri olmayacam ən azından.
gün olub acından yata bilməmişəm, adın bilmədiyim uzaq qohumların paltarı ilə keçinmişəm, orası yamaq, burası cırıq. bir dənə kurtka almısız 2-də oxuyanda xl razmer, 11-i qurtarana qədər geyinmişəm, hələ də əynimə olur içinə pox. imkansızlıqdan nə əlavə məşğuliyyətim olub məktəbdənkənar, nə də bir şey. nə istəyim olub heç birini sizə deməmişəm, geri çevrilməyi çox yaxşı öyrətmisiz deyə. o qədər qırmısız ki məni, insanlardan qorxar olmuşam, bir dənə adamı yaxınıma buraxa bilmirəm, onsuz da çilik-çilikdi ruhum, gəlsin biri də əl vursun dağılım, sonra gəl yığ bunu, bacarırsan. olmur valla, olmur. hazırlığa verməyə pulunuz olmayıb deyə istədiyim ixtisasda belə oxumamışam a kişi. 14 yaşımda barmaqlarımın ucun iynə qan-qalaq edə edə 1-i 1 qəpikdən düymə tikmişəm, pul yığmışam özümə əyin baş almışam. özümü biləndən 1 qəpik ummamışam sizdən. indi də ummuram. görürsüz ki, 1 ailəyə kömək edəcək gündəyəm çox şükür. şərəflə, zillətlə, əzab-əziyyətlə qazanıram pulumu. iş orasıdır ki, hansı çətinliklə qazandığımı bircə siz bilirsiz, amma görmürsüz. heç vaxt yaxınımda olmamısız, bir valideyn kimi mənim gələcəyimi düşünməmisiz, buraxmısız başlı-başlına, indi də sizdən asılılığım evinizdə qalmağımdadı, vəssalam. səhv deyirəm? yox. elə bilirsiz böyümüşəm, xeyr, elə deyil. mən uşaq vaxtı qırıldığım yerdə qalmışam hələ də. o yer ki, oyuncaqsızlıqdan ağ vərəqə nəsə çəkib kəsib özümə oyuncaq bilmişəm, o yer ki, içim rəssamlıq sevgisiylə, şəkil çəkmək eşqiylə alışıb yanarkən sırf aylıq 20 manatdı deyə kursa qeydiyyatdan əliboş qayıtmışam, bir parçamı orda qoyub gəlmişəm bu günə. o yer ki, 5-10 qəpik yığa-yığa 7lik sadə karandaş almışam, mənim də fərqli karandaşım var, rəssamlardaki kimi demək üçün, hiss etmək üçün. o yer ki, səsimi boğazımda qoymusuz, imkan verməmisiz gedim musiqiyə. 100 faiz əminəm, istəsəz edərdiz bunu. istəmədiz. yaxşı, deyərsiz ki, imkan yox idi bla bla bla, yox idi doğmazdız da məni, nə məcbur idi, birini acından öldürdüz, onun əvəzinə məni gətirdiz yaşaya-yaşaya cəhənnəmi göstərməyə?
nəysə, elə bilirsiz bütün gün ağzım qulağımdadı, gülməkdən ağız kənarlarıma qırış düşüb, 32 dişim çöldədi deyə hər şey yaxşıdı, qızınız xoşbəxtdi. başıma göydən daş düşsün əgər o gülüşlərdən biri içimi həqiqətən isidirsə. hamısı fikrimi yayındırım deyədi. ağın çıxartmışam artıq, dəxli oldu olmadı hər şeyə reaksiyam gülməkdi, psix eləmisiz, havalandırmısız adamı.
bütün bunları ona görə dedim ki, xatırladım hardan hara gəldiyimi, necə gəldiyimi, kimlə gəldiyimi. heç kim lazım deyil mənə bütün bunlardan sonra. nə xoş günümü bilmisiz, nə də bəd. gün olub gözümün suyu duzdan yandırıb üzümü, xəbəriniz olmayıb. mariyadı da əşi, yəqin yenə internetdə nəsə xəstə it şəkli görüb ağlıyır. hə, hə.
bir də xatırladıram ki, mən də adamam, valla. arada mən də özüm haqqında nəsə düşünə bilirəm, nəsə istəyə bilirəm, məni də xoşbəxt edən nələrsə var, taxtadan düzəlməmişəm, mənim də duyğularım var, arada baxın bi mən tərəfə, görün məni, nə gündəyəm görün.
imkanınız olmayıb, canınız sağ olsun, nə deməli? siz bir qırağa, mən özüm tək ayaq üstə dura bilirəm artıq. hə, məni xoşbəxt edən şeylər əlimdə yoxdu, yaratmaq gücündəyəm, amma qoymursan, ana. sən ki bilirdin qızının piano sevdasını. bibimgildə cücələrim mahnısının bir hissəsini öyrənmişdim deyə gəlib evdə özünə piano çəkib həmin mahnını "çalan" qız uşağı mən idim axı, niyə belə ürəyimə köz basırsan mən yazığın, ay ana. imkan ver birini alıb qoyum evə, xahiş edirəm, hətta yalvarıram. çox yer tutmur, narahat olma. mane də olmayacam sənə. sən evdə olanda səndən icazəsiz piano açsam, gəl bu üzümə tüpür, o birinə ilişdir birin. amma qurban olum, mənim bu boz, bomboş, mənasız dünyamda özümə bir rahatlıq tapmağıma mane olma. imkan ver dağılmış ruhumu bir yerə yığan hansısa məqamlarım olsun. icazə ver böyüdüm özümü. uşaqlıq xəyallarımla yaşamaq istəmirəm, reallıq olsun istəyirəm, hiss edim istəyirəm, toxunum istəyirəm. rəssam, ya da piano çalan birini görəndə bilirsən nə qədər içim yanır? bilirsən nə qədər qısqanıram, ola bilmədiyim mənə necə həsəd aparıram?. artıq öyrənmişəm, mənim üçün dünyanın ən acımasız, ən qaranlıq yeri ailəmdi. bu evi mənə daha da çəkilməz eləmə, sadəcə evinə nəsə gətirmək üçün icazə verməyini istəyirəm, başqa heeç nə. inan mənə, o pianodan sənə zərər gəlməyəcək, hətta bəlkə sənə də toxuna bildi onun səsi, hardasa yatmış hislərini oyatdı bəlkə.
indi isə icazə ver, nolar..
69."çox qəribədir, sən bir insan kimi kənarda baş verənlərə reaksiya verə bilmirsən. deməli, sən bu dünyada yaşamırsan. sən hansı dünyadasan? hansı aləmdəsən? sənin o fikirlərin, düşüncələrin, nəbilim, dünyaya baxışın haradan qaynaqlanır bilmirəm, amma düzgün deyil dünyaya baxışın sənin. düzgün baxmırsan dünyaya. dünya sənin xəyallarındakı kimi hamar deyil".
bu gün mənə dediyin bu sözlər çox pis toxundu mənə. bura da yazıram ki, haçansa unutsam yenidən oxuya bilim. aramızdakı divara bir kərpic daha atdıq. çünki yenə dəxlisiz yerdə dedin, çox gərəksiz yerə yenə günahı məndə axtardın. hansı ki, mənimlə əlaqəsi olmayan bir işdir. bilirəm, çətindir övladının səninlə fərqli düşüncələrdə olmasını qəbullanmaq. amma bu sənə haqq vermir ki, hər söhbətdə bunu ortaya salıb hər şeyi burnumdan gətirəsən, günümü zəhər edəsən. mənim dünyam sənin düşündüyün qədər hamar və çəhrayı deyil. əksinə, çoxdan qaralıb, hamarlığı qalmayıb. və sənin rolun da çox oldu bunda. analarından mənəvi dəstək alaraq problemlərə qarşı savaşanları görürəm, amma məndə tərsinədir. atmaq istədiyim hər addımda ayağımı ilişdirməyə çalışırsan. bilirəm, hiss edirəm bacı və qardaşımla mənim arama qoyduğun fərqi. bunu sənə deyəndə inkar edib qudurduğumu deyirsən, amma yaşatdıqların məni çox artıq hiss elətdirir. hər dəxlisiz mövzuda məni günahkar çıxarmağa çalışaraq əzirsən. mən cavab verib haqlı olduğumu göstərəndə isə görməzdən gəlirsən. yaşama həvəsimi öldürürsən, mama. sanki sinəmə bıçaq saplanıb və imkan vermir nəfəs alam, boğur məni. sənin sözlərin, fikirlərimə görə məni əzməyə çalışmağındır o bıçaq. yes, haqqımda bilmədiyin çox şey var. bilsən nifrət edərsən mənə. neyniyə bilərik ki? mən də beləyəm, heç təəssüflənmirəm buna, doğrusu. səni incitməyim deyə səsimi qaldırmıram üzərinə, səhvlərini üzünə vurmuram. yorulmuşam həm də, sən yordun məni. harasa qonaq gedəndə, ya qonaq gələndə bacımı, onun uğurlarını tərifləyib məni görməzdən gəlməyin incidirdi məni. amma ona da öyrəşdim və vecimə deyil. ya da qardaşım üçün gələcək planları qurub mənim iş planlarıma lağ etməyin də adiləşdi. bəlkə də, vecimədir, sadəcə, daha az incinim deyə özümü aldadıram. səndən heç nədə dəstək istəmirəm, məni sözlərinlə bu qədər yaralama, yetər. dəstək görməyəcəyimi bildiyim üçün həyatımda olan heç nəyi, heç bir qərarımı bölüşmürəm sənlə. anlamırsan onsuz da məni. sənin düşündüyün qədər pis insan deyiləm, inan mənə. aramızdakı günü-gündən ucalan divarlar isə birgə əməyimizdir.
çox vecsiz, hissiz, axmaq görünə bilərəm, amma deyiləm. içimdə nələr daşıdığımı bilmirsən, heç vaxt da bilməyəcəksən. sənə inad çox möhkəm olmaqda qərarlıyam, amma entrini yazdıqca gözüm doldu. çünki incinirəm, mən də insanam, qəlbim qırılır. kaş ki, vaxtında abort etdirərdiz məni. nə sən mənim kimi övladın olduğu üçün məyus olardın, nə də mən bu dünyaya gəldiyim üçün həyata lənət oxuyardım.
yenə də, anam olduğun üçün qıra bilmədiyim bir bağ var aramızda. bu bağ qopsa daha az incinərəm. amma olmur, anam olduğun üçün çox istəyirəm səni, deyəsən. əmin deyiləm duyğularımdan. sənə nifrət etmirəm, amma soyuqluğu inkar edə bilmərəm. amma sənin gözündəki mənə qarşı olan nifrət qığılcımlarını çox görmüşəm. yenə də, eybi yox, canın sağ olsun.
47. Mama.
Balaca olanda verilən; atavı çox istiyirsən yoxsa mamavı sualında heç vaxt mama cavabını vermədim. Bunu sən də bilirsən ki atamı daha çox istiyirəm,baxmayaraq sən həyatımın hər anındasan,həmişə yanımdasan atamdan fərqli olaraq. Amma heç vaxt səndən o dəstəyi görməmişəm bu yaşıma qədər. Heç vaxt ürəkdən inanmamısan nələrsə bacaracağıma,həmişə məni özümə qarşı inamsız olmağa vadar eləmisən,heç vaxt sənin üçün yaxşı övlad olmamışam,nə etsəm də müqaisə olunmuşam həmişə,səni razı salmaq həmişə çox çətin olub. Ehtiyacım olan vaxtlarda heç vaxt ana nəvazişi göstərməmisən mənə. Uşaq olan vaxtı belə adicə gəlib səni qucaqlamaq istəyəndə,öpmək istəyəndə soyuqluğuvu qorumusan,məni kənarlaşdırmısan. Həmişə çox əsəbi olmusan. Mən də sənə yaxın olmamışam. Heç vaxt heç nəyimi sənə deməmişəm. Ancaq iş-işdən keçəndən sonra xəbərin olub qızının həyatında baş verənlərdən. Heç vaxt sir tuta bilməmisən,səninlə aramızda qalmağını istədiyim şeyləri ağzımdan çıxan kimi 3cü şəxslərə demisən. Problemlərimə dırnaqarası baxmısan. Məncə sən ana olmağı bacarmırsan,mama. Səninlə olan münasibətlərimə baxanda özümə söz verirəm ki heç vaxt sənin kimi bir ana olmayacam. Düzdü uşaqlarıvı çölə atmamısan,hər şeylə təmin eləmisən. Ac saxlamamısan bizi. Amma bir evin içində həmişə sənlə aramda divarlar olub. Heç vaxt özümü sənə yaxın hiss edə bilməmişəm. Mən heç vaxt,anamın yanında belə ağlaya bilməmişəm,sən heç vaxt nələrlə üzləşdiyimi,nə çətinliklər çəkdiyimi bilməmisən. Buna özüm icazə verməmişəm amma sən də o şəraiti yaratmamısan ki sənə danışım problemlərimi. Düzdü son vaxtlar danışmaq istədiyivi görürəm amma bilirsən artıq mənası yoxdu. Mən həyatdan öyrənəcəyimi özüm öyrəndim,özüm üzləşdim ilk. Sənin sonradan səylərin bir şeyi dəyişdirmir yəni. Hər il uşaq vaxtı sənin doğum günün olanda sənə açıqca hazırlayırdım. Artıq açıqca hazırlayacaq yaşda deyiləm. Bu gün doğum günündü,mama. Düzdü yazdıqlarım doğum günündə deyiləcək sözlər deyil,amma içimdən gələn sözlərdi. Yalandan heçnə deyə bilmərəm. Bilirsən həmişə səni günahlandırmışam. Ata da mən də. Çünki bu ölkəyə qayıtmağımızın səbəbkarı sənsən. Nəysə çox uzatmaq istəmirəm çünki doğum günü təbrikinə heç oxşamır. Doğum günün mübarək,mama.
20. yemәk yemәyi gündә bir dәfәyә salmışam, soruşanda sәnә yalandan yemәk adları deyirәm, bir dә dәrmanları içib qurtarmamışam sәnә yalan dedim, ümumiyyәtlә, yaşamaq istәmirәm, hәmişә deyirdin sәndәn çәtin adam ola, haqlısan mәn yaşamağı bilmirәm, bunu harada vә necә öyrәnirlәr bilmirәm amma bu işi әmәlli bacarmıram. hәr şeydәn zövq almaq qabiliyyәtimi itirmişәm, duyğularımı itirmişәm, yaz gәlsin, qış gәlsin bu olsun o olsunla olacaq şeylәr deyil artıq mәnimki. tәk başıma düşüb qalxmaqdan yorulmuşam, insanın problemini bölüşәcәk heç kimi olmaya bilirmiş, sәn dә mәni çox güclü bilirsәn, hәmişә hәr qәrarımı özüm vermәyimi istәmisәn vә elә dә etmişәm amma indi çaşıb qalmışam sanki daha yolun başında. әlbәttә, sәni sevirәm amma mәnim dә insan olduğumu vә yorula bilәcәyimi bilmәlisәn.
48. telefonun səsini aşağı elə.
dünən qulaqlıqla kompüterin qabağında oturmuşdum. birdən incədən həyəcan siqnalı eşitdim. birinci saniyədə əsgərlik flaşbəkləri yaşadım, ikinci saniyədə tez durub balkondan çölə baxdım. bir an üçün həqiqətən bakıya raket atıldığını düşündüm. amma balkona çıxanda səs azaldı. qayıdıb içəri girəndə gördüm anam instaqramda xankəndinin bombalanma videosunu izləyir.
75. Məni rasyonal olmağa zorlayan, daha pragmatik düşünməmi sağlayan, insanlara qarşı önyargısız ama bir o qədər də ehtiyatlı və təmkinli böyüdən insan olduğun için təşəkkür edirəm. Özün muhafazakar olduğun halda mənim istəklərimə əngəl olmadığın üçün, bilmədiyin şeyləri sənə öyrətməyimə izin verərək qarşılıqlı fikir alıverişi edə bildiyimiz üçün, yıllar sonra ailə evinə qonaq gəldiyimdə mənə şəkərli şeylər deyil, diyetimə uyğun, şəkərsiz və kalorisi hesablanmış yeməklərlə qarşıladığın üçün, səhər 5-6 nöbətlərimdə məndən erkən qalxıb yumurtalarımı haşladığın üçün, sevdiyim və dəyər verdiyim insanlarla tanışıb onlara mənim qədər dəyər verdiyin üçün, atamla aramda sərhəd olub yaş faktörünü aradan qaldırdığın üçün, ananı və qardaşını eyni ayın içində itirdiyin halda uzaqda olsam belə məni arayıb dəstək olmağa çalışdığın üçün, dünya olimpiyadalarına gedə bilməyim üçün əlindən gələni edib, başarısız olduğumuzda atam yüzündən, mənim yanımda olduğun üçün, alkol kullanmasan belə mənimlə alkollü məkanlara gəlib, birliktə ayləndiyin üçün, hərkəsin bizi sevgili sanacağı gədər gənc ruhda olduğun üçün minnətdaram. Bilmədiyini öyrənən, bildiyini öyrədən, tibb fakültəsini qazandığın halda evləndiyin üçün başqa fakültə oxumaq zorunda qaldığın halda mənə xəyallarımda ən böyük dəstək olduğun üçün, ankaradan istanbula gəldiyim yarışlarda məni motive etdiyin ve recover olmam için əlindən gələni etdiyin üçün, istanbulda yaşadığın halda depresif dönəmlərimdə bir anda çıkagəldiğin için minnətdaram. Maşın tutqumu və sürəti sevdiyimi bildiğin halda buna qarşı çıxmayıb 260 la gedərkən yanımda səsini çıxartmadan oturduğun və uzun yolculuklarda çocuklar gibi güldürüb əyləndirdiyin üçün minnətdaram. Sənə heç vaxt borcumu ödəyə bilməyəcəm. Və bilirəm ki heç vaxt sənin kimi bir qadına sahib ola bilməyəcəm. Atamın sənə etdikləri haqsızlıqların qarşısını geriyedönük ala bilməsəm də həmişə səninlə qurur duymuşam və hər zaman səni mutlu eləməyə çalışmışam. Sən mənim ilk tək eşqimsən. Borcunu asla ödəyə bilməyəcəm, bu yüzdən üzülürəm.
66. hər kiçik hərəkətimdə, hər sözümdə qüsur axtarıb mübahisə yaratmağa çalışaraq özünü yeniyetmə uşaq kimi aparırsan, mama. indiyə qədər məndə o qədər travma qoymusan ki, saymaqla bitməz. indi də qaysaqlayan yaralarımı qanadırsan sözlərinlə.
amma, inadla savaşacam. imkan verməyəcəm ki, məni yenidən o depressiya bataqlığına salasan. zatən təzə-təzə toparlanıram.
bu gün bu başlığa çoox uzun entry yazmışdım, yanlışlıqla səhifəni sıfırladım deyə getdi hamısı. amma elə bunları bilsən də bəsdir. edə biləcəyinin ən pikini et, gözləyirəm. mən öz yolumla gedəcəm, sənə inad yıxılmayacam, daha da savaşacam!
74. Əziz anam, sən yaşlandığın üçün mürvetimi tez görmək istəyini başa düşürəm. Amma 21 yaşındakı qızına evdə qalmış kimi davranıb yaşıdları evlənəndə "bax ana sözü dinləyib; bax gözünə su ver; bax sənin kimi tupoy deyil;" və s. Sözlər işlədib guya evliliyə təhrik edəcəyini düşünməyini anlamıram.
Ən əsası bu yaşımda sənin seçdiyin biri ilə evlənib özümü bədbəxt edəsi deyiləm dediyim üçündə lezbiyan damğası vurmağını heç anlamıram.
Nəysə yaxşı tərəfindən baxıram, zamanı gələndə öz sevdiyimlə evlənmək istəyəndə əlimdə ən əsas bəhanə "lezbiyan olmaqdan qurtardı bu oğlan məni, niçin izin vermezsin evlenmeyimize ?" Deyəcəm.
5. əsəbləşəndə məni yola ver.hərdən nəzərə al ki 2 övladın var.uşaqlıqdan problemlərimi deməmişəmsə bil ki özün şərait yaratmamısan.mən heç vaxt sənin istədiyin kimi biri olmadım,olmayacam.özünü nədənsə və ya kimdənsə asılı hiss etmə,heç vaxt etmə.həmişə yuxunda mənim uşaq vaxtlarımı gördüyünü deyirsən,pis oluram.kefim olmayanda başa düşməyə çalış,çətin deyil.son olaraq da,otağıma çay gətirəndə çox sevinirəm.
77. Övladların arasında balansı heç vaxt saxlaya bilmədiyin üçün dərin kədər içərisindəyəm. Məni bundan da çox incidən isə odur ki, sən heç bunların fərqində belə deyilsən və olmayacaqsan da. övladların üçün yaşadığını və əlindən gələni elədiyini fikirləşdiyini bilirəm. Bir insan necə həm yaxşı həm pis ola bilər? Öz duyğularımı sorğulayıram bəzən.
Ailə içi sözbazlıqların, ailə fərdlərini yalan yanlış dolduruşa gətirmələrin, əslində baş vermiş məsələlərin baş vermədiyinə məni inandırmağın, ailədə sakitlik buraxmamağın ama problemi səndən başka hamıdaymış kimi göstərə bilməyin və daha neçəsi..
Mən bunlara alışa bilmirəm. Dözürəm ama alışa bilmirəm. Bəzən hamınıza inad qabağınızda özümü pəncərədən atmağım gəlir. Hoş, yenə onda da məni günahlandırarsınız siz.
Artıq dərdim olanda sənə ağlamıram, onsuz da empatiya qurmadın. Açdığım dərdimi beyninə yazıb bir gün mənə qarşı işlədmək daha çox yaraşır sənə.
Övlad olmaq da qəribə şeydir. Hər şeyə rəğmən sevirsən ananı; döyülsən də, söyülsən də.
Mən də səni sevirəm, bəzən.
30. əlbəttə hər ana kimi sən də övladını çox səvirsən. nə vaxtsa xəstələnsəm, dərdim olsa, kədərli olsam həmişə yanımdaydın. sevgin haqqında heç şübhəyə düşmədim. amma mən qarşılıqını verə bilmirəm bu sevginin. ən son nə zaman ürəkdən qucaqladım səni? nə zaman gözəl sözlər söylədim? ən son nə zaman 1,5 dəqiqədən uzun danışmışıq telefonda?
mənim haqqımda nelər bilirsən məsələn? üniversitet, dostlar kimi müəyyən şeyləri soruşmuram. daha abstrakt, daha şəxsi şeyləri soruşuram. ən sevdiyim mahnı hansı məsələn, ya ən sevdiyim qrup, ən sevdiyim kitab? izləməyi ən çox istədiyim film hansıdı? yatmazdan qabaq mütləq dinlədiyim mahnının adını bilirsən? bilmirsən. səni günahlandırmıram, çünki suç məndədi. mən sənə bunlardan heç danışmadım. dinləyəcəyini bilirdim amma yenə də sənə söyləmədim.
dostlarıma baxıram, hamı anasıyla çox yaxındı. telefonda danışarkən hər şeydən danışırlar 'bugün bunu etmişəm, bu yaxşıdı, bu pisdi ve s'. mən ancaq 'yaxşıyam üniversitetdəyəm' deyib susuram. əksərən 'sən neynəmisən' deyə soruşmağım belə həvəssizdi. ana, mən səni sevmirəmmi? insan anasını sevməzmi? bəs niyə belə hiss edirəm?
onsuz da məni ən çox kədərləndirən şey də budur. balaca uşaqkən məni heç döymədin, pis davranmadın. elə etmiş olsan derim ki 'məni dövdün pis davrandın ona görə indi səni sevmirəm', amma elə də deyil. əksinə, dünyanın mərkəzinə qoydun məni həmişə. amma sənə eyni qarşılıqı verə bilməmək mənə çox narahat hiss etdirir özümü. sənə özümü borclu sayıram. artıqdan verdiyin sevgi qarşısında borcluyam və çox suçlu hiss edirəm, bu haqda necə danışsam da başa sala bilmirəm.
bilirəm sən də istəyirsin ki övladınla çox yaxın olasan, hər şeyi bölüşəsən, hamı kimi. amma üzr istəyirəm ana mən bacara bilmirəm.
edit: anama deyəmədiklərimi buraya yazmaq yüngüllətir zənn etdim amma əksinə daha da çox suçlu hiss edirəm özümü. bunu yazdığımı, belə fikirləşdiyimi bilsə, hiss edəcəklərini təxmin etməklə belə dəhşətli vicdan əzabı çekirəm.
71. Heç vaxt heçnədən razı qalmadın da. Başqalarının nöqtə boyda olan uğurunu gözümə soxub, mənim elədiklərimi görməməzlikdən gəldin. Sırf dilimi qarnıma soxub oturan, adi, sənin ürəyin gedən azik qızlar kimi deyiləm deyə hər dəfə tərzimə ilişdin. Yorma özüvü, qəlibə soxmağa çalışma məni. Heç vaxt sən istəyən kimi olmayacam. Çox söz deyərəme, dəyməz. Atamla münasibətim bir cür, sən də yanımda ola-ola yıxırsan evimi. Özümə söz verirəm əgər qələt edib uşaq dünyaya gətirsəm, heçç vaxt sənin kimi bir ana olmayacam. heç vaxt. Çünki nələr yaşatdığıvı bilirəm mənə. Uşağımın travmalarla boğuşmasına göz yuma bilmərəm. Səndən fərqli olaraq
56. aramızdakı məsafə o qədərr böyükdüki adi birşeyi belə demək istədiyimdə çəkinirəm. Kaş bir dəfə həqiqətən bütün önyarğılarını kənara atıb məni dinləsən. Səni həddindən artıq çox istəyirəm və əsla mənə olan davranışını qınamıram,anlayıram. Heçkim doğulanda ailəsini seçə bilmir, mən ikinci dəfə dünyaya gəlsəm yenə valideynim papayla sən olasan istəyərəm,amma sənin valideynlərinin başqası olmasını da..
Bir zamanlar məni sevmədiyini düşünərək üzülürdümsə artıq bunları sevdiyindən etdiyini görüb və ailədə normal sevgi görmədiyindən belə etdiyini bilməyim məni daha çox üzür..
Hərkəsin dərdinə şərik olub ,yanında olmağa çalışarkən bir sən qoymursan mama məni yanına.. Bircə dəfə icazə ver bəlkədə illərdi görmədiyin ailə nəvazişini sənə verə bilməsəmdə ən azından övladından bir nəvaziş görərsən..
ps. entry paylaşandan sonra vp statuslarına baxım dedim. ilk açdığım status mesaj screen-i idi və bucür idi.
Can qızım hara istəsən gedərik ,mən sənin dostunam
qız isə-ay mama23 yaş böyüksəne məndən nə dost ? yazmışdı.
çox qəribə hiss etdim, yarama həm duz oldu həm məhəm. Həyat həqiqətən qəribədi, o qız kimi anasından bu sözləri eşitmək istəyən onlarca insan varkən onun belə reaksiya verib fəxr ediləsi şeymiş kimi statusa qoyması ,bilmirəm bunları izah etmək kənara,indi keçirdiyim hissi belə anlamıram.
52. Mama, çox sağ ol. Elə böyütmüsən ki, nə bir şikayətim var, nə bir gizlətdiyim problemim, nə bir narazılığım. Ciddən, "şəhərə çıxmaq istəyirəm, kimlə çıxım?" deyəndə ağlıma ilk gələn adamsan. Elə böyütmüsən ki, hisslərimi də səndən gizlətmirəm, həm pis, həm yaxşı günümdən xəbərin var. Hər gün sənə sevdiyimi deyirəm, bundan sonra da deyəcəm. Bunu yazım, gəlib səni öpüb çay dəmləyəcəm, oturaq içək.
P.S. bir dənə səncanı uğurunun sirrini dədəmlə paylaş, kişi konkret Turgenevin "Atalar və oğullar" əsərindəki ata "kruqu"ndandır, heç dil tapa bilmirik.
34. indi sən digər otağda çay içirsən . mən burda söz6 - ya sənnən entry yazıram . bayağdan - "birdən oğlumu yuxu tutar dərsini oxuya bilməz" - diyə fikirləşib oyağ qalmısan. ləbləbidən verim zehni yaxşı olsun, qəhvə verim içsin yuxusu bəlkə yuxusu qaçsın, evdə sakitçiliy yaradım oğlum dərs oxusun diyə nəinki bugün hər gün məni fikirləşən , qayğıma qalan candan ötə varlığımsan , anam. hər səfərində səni əsəbləşdirib özümü haqlı sandığım dəqiqələr ötüşdükdən sonra vicdan əzbını boğazımda hiss edirəm. səndən ən çox da buna görə üzr istiyirəm. zatən bunu oxuya bilmiyəcəksən, çünkü mən sənə bir türlü kompüterin sistem blokundakı hansı üç düymədən biriylə yandırılacağını , telefonun neçə açılacağını , facebookun instagramın nə işə yaraması bir yana qalsın tələffüzünü öyrədə bilmədim. ama yenədə bil ki , canım anam, səni çox çox sevirəm. hə bir də mümkünsə gələn dəfə qəhvənin yanında kit kat yox alpen gold olsun .
54. Bilirəm bir gün peşman olacam sənə dediyim "sus", "get" kimi sözlərə görə. Amma sus, məcbur olmadıqca dinmə, danışma. Anlamayacaqsan, soruşma. Bunları yaza-yaza yenə əsəbiləşdim, qışqırdım sənə. Həmişəki kimi, anlamırsan çünki..
Hər şeyə – sahib olduğum, olmadığım, itirdiyim hər şeyə görə sənə borcluyam. Məni sevmirsən deyə bilmərəm, həmişə mənə görə əziyyət çəkmisən, elə indi də. Amma ata kimi sən də nə istədiyimlə maraqlanmamısan, öz istədiyin, yaşaya bilmədiyin həyatı sırımağa çalışmısan. Etiraz eləyəndə qəddarlaşmısan.
Sənin ən çətin vaxtlarında sənin yanında olmuşdum axı. Bəs sən? Tək qoydun məni. Günbəgün məhv elədin məni. Düzdü, sonra çox şey dəyişdi. Bəzən özünə haqq qazandırmağa da fürsət tapırsan..
Mama, o qədər sındırmısan ki, məni.. Hər zərbədə ilk sənin qırdığın yerdən ağrıyıram.
Ümid eləyirəm ki, səni yenidən sevə bilərəm. Yoxsa özümü həmişə yetim kimi hiss edəcəm
44. canım anam, gözüm anam, başa düşürəm, özü də çox yaxşı başa düşürəm, təhsil verməyiblər sənə, 18 yaşından evləndirib, 19 yaşında qucağında uşaq tələb ediblər, heç nə edə bilməmisən, gəncliyini əlindən alıblar, həyat sənə ağır olub, yaxşı, amma sənin "nə qədər alıb, oxuyub yığassan padvala mənasız, heç nəyə lazım olmayan kağız-kuğuzu? ver qarnına nəsə al ye, nəsə al geyin" deməyin məni nə qədər incidir, kaş bilsən. çünki arzulayıram məni ən yaxşı başa düşən sən olasan, sənə imkan verməyiblər deyə sən bizi daha da məcbur edəsən oxumağa, amma çox heyif xəyallar və həyatlar... qayıdıb sənə heç nə deyə bilmirəm, cavab qaytardığım üçün əsəbləşəcəksən deyə, amma bunu bil ki, mən o mənasız kağız-kuğuzla xoşbəxtəm, ana. xahiş edirəm, əsəbləşəndə kitablarımı atmağı fikirləşmə, jurnallarımı cırma, dəftərlərimi zibil deyib zibilqabına atma. sən onları yox, məni əzirsən, anacan, məni. səni sevirəm,
sağ ol.
38. Kitab oxuyarkən məni buyurma, telefonda oyun oynayan o biri oğlunu buyur. Hər dəfə də belə deyəndə demə ki "arvadının sözündən də çıxa bilməyəcəksən, səni eşşək kimi işlədəcək"
25. mənbəni bilmirəm.
çocuklarınız sizin çocuklarınız değil,
onlar kendi yolunu izleyen hayat'ın oğulları ve kızları.
sizin aracılığınızla geldiler ama sizden gelmediler
ve sizinle birlikte olsalar da sizin değiller.
onlara sevginizi verebilirsiniz, düşüncelerinizi değil.
çünkü onların da kendi düşünceleri vardır.
bedenlerini tutabilirsiniz, ruhlarını değil.
çünkü ruhlar yarındadır,
siz ise yarını düşlerinizde bile göremezsiniz.
siz onlar gibi olmaya çalışabilirsiniz ama sakın onları
kendiniz gibi olmaya zorlamayın.
çünkü hayat geriye dönmez, dünle de bir alışverişi yoktur.
siz yaysınız, çocuklarınız ise sizden çok ilerilere atılmış oklar.
okçu, sonsuzluk yolundaki hedefi görür
ve o yüce gücü ile yayı eğerek okun uzaklara uçmasını sağlar.
okçunun önünde kıvançla eğilin
çünkü okçu, uzaklara giden oku sevdiği kadar
başını dimdik tutarak kalan yayı da sever.
73. Sənə bəzən çox əsəbiləşirəm. Sənə bəzən səhv düşündüyünü deyə bilmirəm. Çox qapını çırpıb çıxmışam, səni əsəbiləşdirmişəm, incitmişəm, sənlə mübarizə aparmışam. Sənlə sirrlərimi paylaşa bilməmişəm, məni yarğılayacağından qorxmuşam çünki. Mən sənlə həmişə o evdə verdiyimiz müharibədə döyüş yoldaşı olmuşam, amma bəlkə də yaxın dost ola bilməmişəm. Səni deyəsən çox qınamışam, artıq səhv etdiyimi bilirəm. Sənə bəzən yazığım gəlib, amma bir gün bir şansın olsa atamla evlənərdinmi deyə soruşanda, "hə" cavabını alandan sonra anladım ki, öz seçimlərin imiş və sən ümumilikdə peşman deyilsənsə(zaman zaman olsan da) mən sənə yazığım gələrkən səhv edirəm. Və deyəsən onda anladım ki, etdiklərindən peşman olmayan sənə oxşar tərəflərim var. Məni yetişdirmisən, anasını belə sorğulaya biləcək qədər kor-koranə yaşamayan bir qızı yetişdirmisən. Üzr istəyirəm, heç vaxt sənin kimi ana olmayacağam, sənə oxşamayacağam dediyim üçün. Ana olmağı düşünmürəm, amma bir gün ana olsam, bütün o qiyamət günlərində yanımda olan, bizim üçün ayaqda qalan, yaşayan o anaya oxşamaqda bir səhv görməyəcəyəm. Çünki yuxularımda və ya fikirlərimdə səni itirməyin düşüncəsi belə qəhərə boğur məni, sırf bu düşüncə belə saatlarla ağladar məni. Bütün əziyyətlərinə, bütün köməklərinə, bütün sevginə, bütün yoldaşlığına və ən əsası analığına görə təşəkkür edirəm. Səni çox sevirəm.
3. ayma sabahki toya təzə şalvar zad istəmirəm. saçlarımı özüm istəyən kimi kəsdirmək istiyirəm. toyda oynamaq istəmirəm. gecə gec yatıb səhər yox günorta durmaq istəyirəm və s.
49. Əgər uşaqlar əllərindən telefonları yerə qoymursa sənə telefon alanın deyə cümləyə başlamamalarını. Həmçinində 10 yaşımızdan sonra artıq yeməklərdə yeyəcəyimiz miqdarı özümüzündə seçə biləcəyimizdi. Abi bu yaşıma gəldim, evdə hələdə mamayla yeməyi az çəksin deyə mühabisə edirik. Nəymiş mən doyduğumu bilməzmişim. Göbək bağı kəsiləli olub illər ,üzümüzdə də doyma faizi göstərilmirsə doymayacağımızı hardan bilirlərki?
(baxma: mamalar mucizedir )
50. başlıqlarda görmək xoş təsadüf oldu. çünki bugün içimdəkiləri sənə tam olaraq dediyimi düşünmürəm. hər nə qədər doğum günlərini çox da ciddiyə almadığını desən də bugün kiçik bir hədiyyənin gözlərində yaratdığı ifadəni gördüm. belə anlarda sənə nə qədər oxşadığımı daha yaxşı başa düşürəm. ikimiz də hisslərimizi xüsusən də sevgimizi bildirə bilmirik. daha doğrusu bildirmək istəmirik, içimizdə yaşayırıq. məsələn, sən adətən kağıza tökürsən hisslərini, mən isə gəlib burda yazıram. yaşadıqlarımız ikimizi də eyni yerdən vuraraq bizi sevgimizi ifadə etməkdən çəkindirib. olsun, yenə də belə olduğu üçün heyifsilənmirəm. düzdür, bunlar bizi tipik ana- qız münasibətindən uzaqlaşdırdı, amma güclü qalmağı öyrəndik, hər zərbədə bir birimizə daha möhkəm tutunduq. bilirəm, bəzən içindən sən də "kaş doğulmazdım"demisən. sən heç danışmasan da bilirəm. bir yaş daha aldın bugün, hər şeyə rəğmən həyata olan dirənişinə bir il daha əlavə olundu. bundan narahatsansa narahat olma, sən yenə də gözəlsən. səhvlərinlə, amma'larınla, kaş ki'lərinlə, mənə istəmədən öyrətdiklərinlə yenə də gözəlsən. gəl, bu il də bir- birimizdən yapışaq. sənin də dediyin kimi "axı, bizim bu dünyada bizdən başqa kimimiz var ki?.."
51. Bu gün məni pişik qarışıq küçəyə də atsan da, soyuqdan tir-tir əssib küçənin ortasında qışqıraraq ağlasam da, səni çox istəyirəm. Təbii ki, səni danışdırmadığım üçün üzünə deməyəcəm bunları. Bəlkə də heç vaxt düzgün danışmayacağıq da. Bura yazım dedim
68. uşaqlıda məni 10 kilometr yolu tək apardığın, o soyuq bakı küçələrində mənə dayaq olduğun üçün, hər zaman nə olsa da, qışqırsamda , ağlatsam da səni, incitsəm də, yenə "mama qurban, gəl çörək ye" deyib öpməyin, yeniyetməlik dövründə başıma gələnlərə qarşı münasibətin, ilk dəfə siqaret çəkəndə "ziyandı...etmə , bala. mən itirmək istəmirəm" dediyin o an, hamısı üçün sənə minnətdaram, ana.
cahanda yox elə bir qüvvə baş əyim ona mən,
ancaq sənin vücudun qarşısında xaki-payiyanəyəm.
40. Keçmişdə nə olubsa sildim,ana.Daha sənə qırğın ya da qəzəbli olmaq istəmirəm.Çünki qocalırsan ana.Ağır bir şey qaldıranda belin ağrıyır,çox ayaq üstündə olanda yorulursan.Bu necə məni incidir bilmirsən.Çox az şəkilimiz var birlikdə məsələn.Çox az gözəl xatirəmiz.Çox az zaman keçirmişik.Gözəl xatirələr yerinə dava etmişik ancaq bir-birimizlə.Nə olursa olsun səni bağışlayıram.Mənə uzaq olmağını,sənin yerinə atamın saçımı hörməyini,sənin yerinə onun valideyn iclaslarına gəlməyini..hər şeyi ana...hər şeyi bağışlayıram.həyat gəlib keçir.sadəcə bundan sonra səninlə daha çox vaxt keçirmək istəyirəm.Bir gün peşman olmaq istəmirəm çünki.Səni sevirəm ana
53. Məni hönkür- hönkür ağlatdıqdan sonra bu başlığı görməyim nə qəribədir. Sənə çox şey deyərdim, canım anam, amma bu sözlərin ən birinicisi səni çox sevdiyim olardı.
Səni çox zaman başa düşmədim. ana haqlarından, cənnətdən danışarkən və mənə qışqıraraq acı sözlərlə söydüyündə heçmi qəlbimin qırıldığını görmədin? Gözlərinin içinə baxa bilməyib ağladığımda heçmi içindən məni qucaqlamaq gəlmədi? Məndən iyrəndiyində (sırf qızam deyə), mənə "öl" dediyində həqiqətən ölməyimi istədin anam? Həqiqətən, əgər ölsəm məni əsla unutmayan sən olmayacaqsan?
Bilirəm, mənə görə bizə görə çox əziyyət çəkmisən və hələ də çəkirsən. heç vaxt haqqını ödəyə bilmərəm. bağışla ki, mən sənə layiqli övlad olmadım. bu gedişlə də ola bilməyəcəm. Yadımdadır, Uşaq ikən məni döyəndən, hər qəlbimi qırandan sonra pilləkənlərimizə qaçıb gizli ağlayardım və o vaxt pıçıltıyla bilirsən nə deyərdim " əgər böyüyəndə belə olsam öldür məni Allahım" bunun necə dəhşətli bir dilək olduğunu ancaq indi anlaya bilirəm.
çox eqoist olmuşam Deyəsən, elə mən hər zaman ən pis övlad olmuşam. Sən düz deyirdin; səni xəstə edən də mənəm, sənə zülüm verən də. evimizin fahişəsi də. Hə, yadımdadı bunu mənə sən demişdin. Atamın yanında məni danlayaraq "fahişə" deyib qışqırmışdın. O vaxt çox qəlbim qırılmışdı, bilirsən? Səni qucaqlayıb mənə niyə belə davrandığını soruşmaq istəmişdim, özümü iyrənc bir insan kimi hiss eləmişdim, ölüb yerin dibinə girmək istəmişdim. Amma utanmamışdım, qətiyyən çünki sən yenə haqsız idin anam. Sən yenə nifrət dolu idin, yenə sevgisiz baxırdın.
Hətta mən bu bayram günündə belə səni üzdüm, Amma səndən bir şeyi də öyrəndim ki, əgər bir gün bir övladım olsa və o da mənim kimi yaxşı olan hər şeyi bərbad etsə belə ona heç vaxt onun ən pis olduğunu deməyəcəm. Məni çox yorsa da onun ümidlərlə dolu balaca qəlbini qırıb yerinə qaranlıq gətirməyəcəm. Bir gün istəmədən elə olsa da söz verirəm onun gözyaşlarını özüm siləcəm və ondan üzr istəyəcəm. Onu öpəcəm və qucaqlayacam, onu çox sevdiyim üçün həmişə yanında olacam. O qayğını adiyyatsız adamlarda axtarmayacaq, o uşaq qalmayacaq böyüyəcək. Əgər belə eləməsəm, yəqin, Allah məni öldürər. axı, o uşaqların duasını tez eşidir...
sonda, Əgər bir gün sənlə vidalaşmadan bu dünyadan köçsəm, bil ki hər zaman sənə minnətdaram və nə haqqım varsa da halaldır. Lakin bunu da bil ki, bir gün özümə qəsd edərək bu dünyadan köçsəm bunun səbəbi sənsən..
62. O qədər çox danışır ki... kit-kat ilə fasilə elə demək istəyirəm, ancaq deyə bilmirəm. Xəstə insandı, bu gün var, sabah yoxdu. Mən də vicdan əzabı çəkmək istəmirəm. Bəlkə də onun xətrinə dəyməkdən çox, özümü düşünürəm, çünki zamanı geriyə qaytarmaq olmayacaq...
41. “səni hər şeydən çox sevirəm". həəəə, həyatımıza girən xalxın oğluna/qızına rahat-rahat dediyimiz amma öz anamıza deməyi uzun illər öncə kəsdiyimiz cümlə. qəribə bir ilahi güc səni saxlayır, deyə bilmirsən, doğmandı deyə mi ya niyə heç vaxt anlamadığım bir şey, amma həmişə də "kaş daha çox deyə bilsəm, göstərə bilsəm" peşmançılığı olur adamda. qıraqdan gələn birinə bəlkə də elə rahat deyərsən ki o cümləni, di gəl ki, ən çox sevdiylərinə deyəndə yersiz bir utanma bürüyür, ya da bəlkə, "əşşi onsuz da bilir də" fikrinin şüuraltımızda toplanmasının nəticəsidir.
70. övladını çox sevdin. dəhşət çox sevdin. HƏDDiNDƏN ARTIQ SEVDiN. elə sevdin ki, övladın səni yormamaq üçün öz işini görməsinə belə izin vermədin. elə sevdin ki, sevgi ilə döyüb işgəncə verdin. sevginin də bir işgəncə aləti ola biləcəyini öyrətdin övladına. Amma yenə də səni sevə bilməyəcək övladın sən onu sevdiyin qədər.
72. Yəqin hamı baxıb. Gələcəyə dönüş 1-də (bax: Back to the future)
marti 1985-dən 1955-ci ilə düşəndə təsadüfən anası ilə atasının ilk görüşünə mane olur. Nəysə iş elə gətirir ki anasını məktəb balına marti özü aparmalı olur. Filmin əvvəlində yaşlı, əxlaqlı, uşaqlarının ağırbaşlı rəftar etməsini istəyən, övladlarına qarşı cinslə münasibətlərdə düzgün davranmlarını məsləhət görən ana, cavanlıqda oğlu ilə maşında sigaret çəkir, evdən oğurladığı içkini içir və təəccüblənən martini görəndə mən ilk dəfədir oğlanlarla maşına oturmuram ki deyir -*. Yəni hamı cavan olub rahat olmaq istəyib və böyük ehtimalla çoxu valideyn olacaq və övladlarına düzgünlük, ağıl və ya əxlaq dərsi verəcək. Hamını və hər şeyi anlamaq, qəbul etmək və buraxmaq lazımdı. Öpdümmm
)